Author: truongan

  • Hướng dẫn chọn laptop cho Tân sinh viên UIT  (2024 version)

    Hướng dẫn chọn laptop cho Tân sinh viên UIT (2024 version)

    src: https://www.reddit.com/r/ZephyrusG14/comments/l0fzwi/my_setup_v2_after_buying_a_stand_mechanical/

    Nhiều năm trước mình có viết một bài về chủ đề chọn laptop cho tân sinh viên, và liên tục nhiều năm sau đó là bài viết được truy cập nhiều nhất của mình. Nhưng dĩ nhiên với dòng chảy của lĩnh vực công nghệ thì những gì trình bày trong bài viết trước đây bây giờ không còn gì có thể tham khảo được cả. Thế thôi đành phải ngồi viết bài mới với những thông tin mới hơn vậy.

    Cũng như thời điểm 4 năm trước đây, khi mình cảm thấy cần chia sẻ về việc chọn lựa laptop thì ở thời điểm này, thị trường laptop đang đứng trước ngã 03 đường rất chuyển sang ARM-64 hay ở lại với x86-64. Tất tay vào công nghệ AI hay vẫn tiếp tục duy trì các thiết kế truyền thống. Vì thế trước khi bạn bay vào tìm hiểu việc mua mẫu laptop nào thì bạn cần biết rằng ở những thời điểm lựa chọn như thế này, nếu túi tiền mình không dư dả thì chiến thuật tốt nhất là… khoan hãy mua!!.

    Hầu hết tân sinh viên sẽ nhập học với chiếc laptop cũ mà gia đình để lại, sử dụng tạm chiếc laptop đó trong vài học kỳ (khoảng 1 năm – 1 năm rưỡi) vẫn hoàn toàn ổn, không có gì phải lăn tăn cả. Ngoài ra bạn có thể học tốt suốt quãng đường đại học với 1 chiếc tablet + bàn phím + Server ảo trên cloud mà thậm chí không cần tới laptop. Thế nên hãy cân nhắc khi bạn chọn mua laptop mới trong giai đoạn này vì các máy tính sản xuất trong giai đoạn chuyển giao giữa các công nghệ luôn có nguy cơ lỗi thời rất cao. Chỉ mua khi bạn đã thật sự hiểu rõ nhu cầu của mình và đặc tính kỹ thuật của các dòng laptop. Nếu chưa hiểu thì hãy học đi rồi từ từ mua.

    Những điều cần ở laptop

    Ngày nay rất có thể cái điện thoại bạn đang đút trong túi lại là một chiếc máy tính đa năng mạnh mẽ hơn chính cái laptop đang nằm trong balo của bạn. Công nghệ di động đã phát triển rất lớn trong những năm gần đây trong khi công nghệ laptop thì yên tĩnh một thời gian dài và bây giờ mới đang ở giai đoạn rục rịch. Vì vậy khi chọn mua laptop bạn cần biết laptop sẽ cung cấp cho mình những gì.

    Tự do chọn phần mềm và hệ điều hành

    Bạn có thể tự chọn hệ điều hành cho laptop của mình, nếu không ưng hệ điều hành có sẵn thì có thể cài cái khác. Đây là điều quan trọng khi đi học Công nghệ Thông tin vì sớm muộn bạn cũng cần phải biết sử dụng vài hệ điều hành phổ biến trên thị trường.

    Bạn không thể đổi hệ điều hành của điện thoại/tablet (nếu có đổi được thì kiếm custom rom tương thích với phần cứng của máy cũng khờ cả người). Và các hãng sản xuất điện thoại, tablet họ cũng không bao giờ muốn bạn dễ dàng thay đổi OS+phần mềm của máy vì doanh thu của họ đến từ App Store có khi còn nhiều hơn cả doanh thu bán máy. Họ sẽ luôn tìm cách hạn chế bạn, chỉ có laptop mới cho phép bạn tự do trải nghiệm và học tập với các phần mềm và hệ điều hành khác nhau.

    Khi mua máy nên chọn loại nào không có hệ điều hành luôn cho rẻ thì càng tốt, mua về mình tự cài. Chí ít cũng phải biết sử dụng Windows + Linux. Giàu thi có thể dùng MacOS + Linux, gần như ai học công nghệ thông tin xong cũng sẽ phải biết dùng 02 hệ điều hành trở lên cả. Và tốt nhất là nên biết tự cài! Học công nghệ thông tin không phải là học “cài win sửa máy”, nhưng riêng máy của cá nhân mình mà không sửa được thì dễ bị kỳ thị lắm.

    Tốc độ xử lý.

    Ngày nay có rất nhiều mẫu điện thoại có tốc độ xử lý nhanh hơn cả laptop, nhưng nếu cùng giá tiền thì laptop chắc chắn cho điện thoại và tablet hít khói về tốc độ xử lý. Và dĩ nhiên chiếc laptop chơi game hay chiếc mobile workstation với mức giá gần trăm triệu chắc chắn sẽ có tốc độ xử lý ăn đứt bất cứ thiết bị điện thoại/tablet nào.

    Tuy nhiên sẽ không nhiều người mua laptop vì nó có tốc độ xử lý nhanh mà đơn giản là vì họ không có tiền mua điện thoại/tablet xử lý nhanh. Nếu bạn cần tốc độ xử lý trong một khoảng ngân sách hợp lý thì một chiếc tablet mười mấy triệu chắc chắn là lựa chọn tối ưu hơn chiếc iPad Pro M4. Mấu chốt của việc chọn lựa laptop là tối ưu chi phí với tốc độ xử lý, không phải lúc nào chiếc laptop quá mạnh cũng là tốt.

    Laptop là công cụ làm việc di động

    Dĩ nhiên bạn có thể dùng laptop để xem film, nghe nhạc, chơi game, v.v… nhưng nếu bạn cần các phương tiện giải trí đặc thù thì mua các thiết bị riêng cho chúng sẽ tốt hơn. Ví dụ màn hình tablet luôn đẹp hơn màn hình laptop khi xem film vì màn hình laptop luôn phải mỏng và nhẹ để tránh làm hỏng bản lề khi gập mở quá nhiều. PC chơi game chuyên dụng luôn có cấu hình cao hơn và cho hình ảnh mượt hơn, đẹp hơn khi chơi game. Và ngay cả khi công việc của cần xử lý, thì người ta sẽ đầu tư workstation chuyên dụng hoặc tải bớt khối lượng tính toán lên cloud chứ laptop giá cao cỡ nào cũng không thể gánh nổi (nếu gánh nổi thì nó sẽ to như cái workstation và không thể mang đi được, không còn là laptop nữa).

    Ưu điểm của laptop là nó có gần như đầy đủ màn hình, pin, bàn phím, touchpad để bạn có thể ngồi xuống làm việc và khi cần thì bạn mang nó đi cũng rất dễ dàng. Sự kết hợp đầy đủ cả 2 yếu tố “làm việc” và “di động” mới là điểm khác biệt chính của laptop. Bạn không thể hy vọng một chiếc laptop có thể thay thế toàn bộ tất cả các thiết bị điện toán khác, ngược lại khi học sâu và nhiều về công nghệ thông tin thì số thiết bị bạn quản lý và sử dụng sẽ nhiều lên chứ không phải laptop của bạn sẽ đắt tiền hơn.

    Giải thích những thứ cần có khi chọn laptop.

    Một laptop tạm thời đủ dùng ở thời điểm hiện tại cho sinh viên ngành công nghệ thông tin hiện nay nên có:

    • CPU: AMD Ryzen 5 hoặc mới hơn, Intel Gen 12 hoặc mới hơn (đừng chọn 11 trừ khi bạn quá thiếu tiền), Apple M1,2,3,4 hoặc Snapdragon X (nếu bạn tự tin về kiến thức tin học cơ bản của mình)
    • RAM: 12GiB trở lên hoặc có thể nâng cấp để từ 12GiB trở lên
    • SSD: 512GiB trở lên hoặc có thể nâng cấp lên 512GiB
    • Pin: 50Wh trở lên (hoặc dễ thay và pin rẻ)
    • Trọng lượng: 1.5kg
    • NPU, GPU: có thì tốt, khỏi cũng chả sao.

    Giải thích chi tiết sẽ như sau

    CPU – NPU – GPU

    Chữ PU là viết tắt của “processing units” đây là thành phần làm nên khả năng xử lý tính toán của bất kỳ thiết bị điện toán nào. Cái đau khổ của năm nay là hiện thị trường có rất nhiều dòng CPU, NPU, GPU mà bạn có thể lựa chọn và rất dễ bị “lú” với các lựa chọn này.

    Về cơ bản thì CPU là thứ quan trọng nhất của máy vì không có nó thì máy không khởi động được, 2 cái kia có thì tốt không cũng không sao. Hiện có 4 hãng CPU mà các bạn có thể chọn là AMD, Intel, Qualcomm và Apple. Trong đó Apple chỉ làm CPU cho Macbook còn các hãng kia thì hợp tác với những công ty sản xuất laptop khác.

    Ngày trước khi chỉ có CPU Intel để chọn (AMD và Qualcomm lúc đó quá yếu để có thể hợp tác với các hãng laptop) thì người ta thường quan tâm chi tiết các thông số CPU như: Số lượng core, Tốc độ clock, thì ngày nay các thông số này đã bớt đi nhiều ý nghĩa vì nó chỉ giúp các bạn so sánh những CPU cùng đời, cùng kiến trúc với nhau. Khi qua một dòng đời CPU mới, các thông số này không so sánh với nhau được vì thế khi chọn CPU các bạn cần quan sát những thông tin sau:

    CPU đó đời bao nhiêu.

    Mỗi dòng đời CPU các hãng thường sẽ cố gắng cải tiến thiết kế và quy trình sản xuất. Việc cải tiến thiết kế sẽ giúp CPU làm được nhiều việc cùng lúc hơn, như lúc một phần bên này đang tính toán thì phần khác đọc dữ liệu, phần khác nữa nhận tín hiệu từ người dùng v.v… Làm được nhiều việc cùng lúc thì tốc độ xử lý nhanh hơn. Và khi CPU lên đời thì có thể quy trình sản xuất sẽ hiện đại hơn kích thước các transitor nhỏ hơn, cho phép hãng đặt đoạn mạch điện tính toán lên cùng một kích thước CPU hơn so với trước, điện năng hoạt động của các transitor này cũng sẽ ít hơn máy chạy mát hơn, v.v..

    Thông thường thì CPU đời mới sẽ tốt hơn, nhưng tốt hơn bao nhiêu thì phải xem cụ thể từng đời được cải tiến những gì. Để biết CPU của mình định mua đời bao nhiêu, cách tốt nhất là các bạn lấy số hiệu model và đem tra danh sách. Ví dụ đây là danh sách CPU Intel https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Intel_processors#Latest

    và đây là dánh sách CPU AMD: https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_AMD_Ryzen_processors

    Các bạn cũng đừng tin bất cứ hướng dẫn nào về việc giải mã các chữ số trong số hiệu model của CPU. Các hãng sản xuất máy tính luôn muốn bạn nghĩ rằng số càng to là càng tốt nhưng ý nghĩa cụ thể của từng con số như thế nào, số to tốt hơn số nhỏ bao nhiêu thì cực kỳ rối rắm và gần như không thể hiểu được. Chỉ có cách tra thông số chi tiết và xem review so sánh cụ thể từng dòng CPU mà thôi.

    TDP – CPU tỏa bao nhiêu nhiệt

    Về mặt vật lý học mà nói thì CPU cũng chỉ như một chiếc ấm đun siêu tốc. CPU hoạt động càng nhanh thì tính toán càng nhiêu nhưng điện chạy qua CPU cũng sẽ nhiều tương ứng. Điện năng đó sẽ chuyển toàn bộ thành nhiệt vì CPU không sinh công cũng chẳng phát sáng và khí hậu Việt Nam không cần tới máy sưởi nên nhiệt năng này sẽ phải thoát hết ra bên ngoài. TDP là viết tắt của Thermal Design Power là công suất của nhiệt lượng tỏa ra mà CPU được khi nó hoạt động hết hiệu năng. Con số này nên càng ít càng tốt.

    Thường các CPU hiện nay sẽ dao động trong khoảng từ 15-30W. Dĩ nhiên khi CPU không tính toán nhiều nó sẽ tiêu thụ ít điện năng lại, cũng như bạn có thể tiết kiệm điện hơn khi cho bếp điện nấu chậm hơn vậy. Nếu bạn chạy liên tục ở công suất 30W thì một laptop với viên pin 50Wh sẽ cạn queo trong chưa đầy 2 tiếng. Thế nên hầu hết thời gian laptop của bạn sẽ hoạt động quanh quẩn ở mức dưới 5W mà thôi.

    Thậm chí một số CPU hiệu năng cao có TDP lên đến 150W thì lúc này sẽ thấy cảm giác dù có cắm sạc với củ sạc 120W to đùng đi nữa pin nó vẫn tuột vèo vèo.

    Mức phù hợp với nhu cầu của sinh viên chỉ khoảng từ 15-25W mà thôi, không nên cao hơn vì nhiệt sinh ra nhiều thì tản nhiệt cũng phải nặng, tản nhiệt nặng thì laptop nặng, mất tính cơ động.

    Benchmark của CPU

    Benchmark một CPU là cho nó chạy lặp đi lặp một số tác vụ xử lý tính toán với khối lượng lớn và đo thời gian hoàn thành sau đó tính ra thành một số điểm cho người dùng dễ so sánh. Hiện nay nếu tìm kiếm trên mạng thì sẽ dễ gặp hai thông số benchmark phổ biến là Geekbench score và Cinebench. Geekbench thì có một cơ sở dữ liệu khá lớn kết quả so sánh của rất nhiều dòng CPU khác nhau, nhưng các tác vụ xử lý được geekbench sử dụng để so sách CPU thường là những tác vụ nhẹ, dễ xử lý. Thế nên geekbench thường không so sánh chính xác các CPU cao cấp vì nó chưa kịp đo thời gian hoàn thành tác vụ thì CPU đã chạy xong rồi, kế quả dễ sai lệch. Kết quả geekbench chỉ có nhiều ý nghĩa khi so sánh các dòng CPU phổ thông hoặc CPU của điện thoại, tablet.

    Cinebench thì phổ biến trong giới làm content creator vì các tác vụ được dùng để so sánh là những tác vụ render đồ họa 3D hoặc xử lý video. Và một lần chạy của cinebench có thể kéo dài vài tiếng đồng hồ nên nó hay được sử dụng để đo hiệu năng của các dòng CPU cao cấp.

    Khi theo dõi kết quả benchmark của CPU các bạn cần cân nhắc tùy dòng CPU mình dự kiến mua là dòng nào mà nghiên cứu kết quả benchmark phù hợp.

    NPU và GPU là gì?

    NPU và GPU là các bộ xử lý được thiết kế gần như để tối ưu cho việc thực hiện các phép nhân ma trận rất lớn. Khi học tới phần đại số tuyến tích các bạn sẽ biết việc nhân ma trận thì chủ yếu chỉ gồm 02 phép toán là Nhân và Cộng. NPU và GPU gồm rất nhiều core xử lý nhưng mỗi core này được thiết kế mạch điện rất đơn giản, chúng chỉ tập trung cho phép toán nhân và cộng mà thôi, một số core còn không thực hiện được phép chia. Vì các core này đơn giản nên một NPU hay GPU có thể bao gồm hàng trăm thậm chí hàng ngàn core xử lý.

    CPU thì lại bao gồm các core xử lý đa năng, có thể thực hiện nhiều loại phép toán khác nhau, kể cả một số phép toán tổ hợp siêu việt, nên các core đắt tiền. Một con CPU 50 core có thể có giá vài trăm triệu nhưng một GPU mười triệu đã có cả nghìn core.

    Chính vì thế nên dù CPU là đủ để máy hoạt động thì người ta vẫn sẽ gắn thêm GPU hoặc NPU. Gần như tất cả CPU của laptop đều được trang bị một GPU nhỏ tích hợp sẵn bên trong chip, có nhiệm vụ điều khiển màn hình của máy tín. Các dòng máy cao cấp sẽ trang bị thêm GPU và NPU riêng, để hoạt động hỗ trợ cho CPU khi cần các thao tác xử lý lớn. Trong đó GPU thiết kế tối ưu cho tốc độ xử lý còn NPU sẽ thiết kế để tối ưu về điện năng tiêu thụ.

    Nếu các bạn có đủ ngân sách để mua máy ở phân khúc có NPU hay GPU rời thì sẽ cần quan tâm đến các thành phần này. Còn ở phân khúc máy trung cấp và đủ xài thì không cần quan tâm vì máy của bạn sẽ không có các thành phần này.

    Chọn CPU nào?

    Hiện nay với CPU Intel nên chú ý chọn dòng đời 12 trở lên vì khác biệt giữa đời 12 và 11 là rất lớn. Khác biệt giữa đời 12 và 13 thì không đáng kể lắm và đời 14 thì ra mắt chưa lâu và chủ yếu là các dòng máy cao cấp mới có hàng.

    CPU AMD thông thường sẽ tốt hơn Intel ở thời điểm hiện tại. Nhược điểm chính của AMD là dễ hết hàng mà thôi. Nếu bạn cần mua gấp laptop ở giai đoạn này thì ưu tiên hàng đầu là chọn CPU AMD, đời càng mới càng tốt. Nếu không có mẫu laptop với CPU AMD bạn muốn hoặc giá quá cao thì chọn CPU Intel đời từ 12 trở lên.

    Model cụ thể nào thì bạn phải tự tìm hiểu và lựa chọn, bài viết này không thể cho lời khuyên cụ thể cho tất cả các trường hợp được..

    Nếu bạn có ngân sách để quan tâm các mẫu laptop có GPU rời bạn phải hiểu rõ GPU rời cần dùng cho việc nào và cấu hình của GPU rời bao nhiêu thì phù hợp. Nhiều nhà sản xuất gắn một số mẫu GPU rời cấu hình thấp vào máy vì linh kiện họ dư và họ muốn tăng giá bán còn việc bạn có dùng được hay không thì chúng ta phải liều người tiêu dùng thông thái. Các mẫu GPU rời cấu hình thấp như chip Geforce 2050 chỉ với 4GiB VRAM thì bật lên chỉ tổ tốn điện thêm mà thôi.

    Chọn RAM cho laptop

    RAM là bộ nhớ chính của máy tính, nó chứa mọi thứ liên quan đến các chương trình đang chạy, từ mã nguồn, dữ liệu cho đến kết quả xử lý (những chương trình chưa chạy hoặc đã tắt thì dữ liệu đó sẽ được chuyển xuống đĩa cứng)

    Vì thế máy bạn cần bao nhiêu RAM phụ thuộc vào các chương trình nào bạn dự tính sẽ chạy trên máy đó, thói quen của bạn có chạy nhiều chương trình không và khi dùng xong một ứng dụng nào đó thì bạn có tắt bớt nso không hay vẫn để đó, v.v..

    Yêu cầu lớn nhất khi lựa chọn RAM là phải “đủ dùng”, dư thì cũng tốt nhưng nó phí tiền. Nhưng nếu thiếu RAM thì chương trình của bạn không thể chạy được!! Mở chương trình lên mà thiếu RAM thì hoặc là gặp báo lỗi hoặc là hệ điều hành tắt ngang chương trình mà thôi.

    Chọn RAM thế nào

    Với các phần mềm hiện đại hiện nay thì một laptop cho sinh viên công nghệ thông tin tối thiểu phải có 12GiB RAM

    Nhiều laptop hiện nay thường có một lượng RAM cố định hàn chết trên mainboard và một khe cắm cho phép các bạn gắn thêm RAM (như trong hình). Chúng ta có thể mua máy với khoảng 4-8GiB RAM cố định sau đó gắn thêm một thanh RAM rời vào cho rẻ.

    Tuy nhiên các mẫu laptop cao cấp lại không có khe RAM gắn thêm vì thế khi chọn các mẫu laptop này tối thiểu phải chọn từ 16GiB RAM trở lên.

    Đĩa cứng – SSD

    Đĩa cứng là thiết bị lưu trữ chính của máy tính. Nó chứa tất cả phần mềm đã cài vào máy (dù có chạy hay không) và tất cả dữ liệu của người dùng. Điểm lợi khi chúng ta chọn mua laptop là hầu hết mẫu laptop hiện nay cho phép thay thế đĩa cứng. (dĩ nhiên là trừ khi bạn mua laptop cao cấp).

    Xu hướng linh kiện điện tử và công nghệ luôn giảm giá và ngày càng hiện đại thì bất cứ món gì gắn vào sau này cũng thường tốt hơn linh kiện có sẵn lúc mua máy, thế nên bạn không nhất thiết đầu tư quá nhiều vào đĩa cứng khi mua laptop lần đầu. Đặc biệt là với laptop bạn có thể dễ dàng sử dụng đĩa cứng di động gắn ngoài. Bạn nên chọn laptop có cổng USB-Type C tốc độ cao (USB 3.2 hoặc 4.0 càng tốt), lúc đó bạn có thể gắn đĩa cứng di động tốc độ cao vào mà tốc độ không quá chênh lệch so với đĩa cứng gắn trong của laptop.

    Thông thường đĩa cứng tầm 256GiB là tạm ổn cho vài năm đầu đại học. Nếu bạn chọn laptop cao cấp không thể nâng cấp đĩa cứng thì nên cân nhắc 512GiB để dùng lâu dài. Với sinh viên, đặc biệt là tân sinh viên thì dung lượng đĩa cứng trên máy tính mà hơn 1TiB thì thường là không cần thiết. Laptop không giống điện thoại, bạn sẽ không chụp hình hay quay film quá nhiều với laptop của mình.

    Màn hình – Kích thước của laptop.

    Màn hình laptop thường không có quá nhiều thông số để bạn quan tâm. Điểm quan trọng nhất của màn hình là nó cũng sẽ quyết định kích thước của laptop. Laptop quá nhỏ sẽ khó có đủ không gian để gắn các linh kiện khác, laptop quá to thì lại khó mang vác di chuyển.

    Laptop cho sinh viên nên có kích thước trong khoảng từ 13″ đến 16″. Dưới 13″ là khá nhỏ, nếu chiếc laptop của bạn chỉ có kích thước 11″ thì có lẽ tablet còn dễ làm việc hơn. Nhưng 17″ thì lại là quá to ưu điểm của laptop phải là một thiết bị làm việc mọi lúc mọi nơi và không phải nơi nào cũng có mặt phẳng đủ rộng để đặt một laptop 17″. Cá nhân mình thì hơi thiên về 14″ là vừa phải để vừa làm việc vừa tiện mang vác.

    Khối lượng của laptop nên ở mức dưới 1,5-2,0 kg. Nhẹ hơn thì thường đắt tiền hoặc cấu hình thấp, nặng quá thường khó mang vác vì ngoài laptop các bạn sẽ còn phản vác theo các phụ kiện cần thiết để đi học. Hơn nữa máy nặng thì nguy cơ rớt cũng cao hơn và thiệt hại khi rớt cũng sẽ lớn hơn một chiếc máy nhẹ.

    Những thông số khác về màn hình như thường hiện nay là đủ dùng với số đông như độ phân giải full HD (1080p), 200 nits độ sáng, v.v… Ngoài ra việc gắn thêm màn hình rời vào cho laptop trong tình huống cần làm việc tập trung cao độ cũng khá dễ dàng như bổ sung đĩa cứng cho máy vậy.

    Pin laptop

    Pin là thành phần quan trọng nhất trong việc mang lại tính cơ động cho laptop, và cũng là thành phần bị tiêu hao nhiều nhất khi sử dụng. Các phần cứng khác của laptop có thể sử dụng tốt trong 3-5 năm nhưng pin thường sẽ giảm dung lượng đi thấy rõ sau 2 năm và từ 3 năm trở đi có khi chỉ còn chưa đầy phân nửa dung lượng ban đầu.

    Với các cấu hình máy tính hiện nay các bạn nên chú ý chọn pin có dung lượng 50Wh trở lên. Với dung lượng này nếu chỉ dùng các tác vụ nhẹ bạn có thể dùng trong một ngày đi học sáng chiều kể cả khi không tìm được chỗ cắm sạc. Sau khoảng 2-3 năm sử dụng, dung lượng tiêu hao đi còn một nửa thì vẫn đủ để bạn dùng một buổi sáng, cắm sạc trong lúc nghỉ trưa và chiều là có máy dùng tiếp.

    Một số mẫu laptop tham khảo

    Mục này liệt kê một số mẫu laptop trong một số tầm giá khác nhau để các bạn có thể tham khảo. Người viết không nhận hoa hồng cũng như chưa từng xài thử các mẫu laptop này nên không thể đưa ra review chi tiết m chỉ có thể phân tích sơ bộ cấu hình được liệt kê bởi nhà sản xuất so với giá tiền. Các bạn có thể tham khảo những phân tích này và đối chiếu với trải nghiệm thực tế tại showroom hoặc với các review chi tiết trên youtube để đánh giá chính xác hơn khi lựa chọn.

    Phân khúc 5 triệu, lấy điện thoại/tablet có sẵn thay laptop.

    Hiện giờ ai đi học thì cũng sẽ có điện thoại, nếu điện thoại của bạn hỗ trợ cắm thêm màn hình rời thì bạn hoàn toàn có thể dùng điện thoại để làm việc thay cho laptop, chí ít là trong 2 năm đầu học đại học Công nghệ Thông tin.

    Nếu các bạn được thừa kế một chiếc điện thoại cận flagship đời cũ có hỗ trợ desktop mode như Samsung S20 FE trở lên chẳng hạn và đang phân vân chưa biết mua laptop nào hoặc chưa đủ tài chính để mua thêm laptop, hoặc bạn đã có sẵn PC/Workstation cấu hình cao laptop khó mà theo kịp thì có thể thử phương án này một thời gian. Cho đến khi bạn biết rõ mình cần laptop cho các công việc nào thì ban sẽ mua trước:

    • Một bộ bàn phím + chuột bluetooth. Cần phải có bluetooth vì điện thoại không có nhiều cổng kết nối. Giá cho cả phím và chuột thì tùy nhu cầu và túi tiền của các bạn nhưng thường sẽ không quá 1,5tr. Ví dụ bên dưới là bàn phím và chuột Logitech dòng Pebble
    • Màn hình di động nếu bạn dùng điện thoại làm máy tính. Nếu có máy tính bảng thì có thể không cần màn hình di động. Ngày trước loại màn hình này thường có giá bằng cả chiếc điện thoại nhưng ngày nay có rất nhiều mẫu màn hình di động không quá 3tr với chất lượng thường là hơn màn hình laptop có sẵn. Trong ảnh là một laptop đang kết nối với màn hình di động của cùng hãng.
    • Pin dự phòng. Bàn phím và chuột không dây sẽ có pin riêng của mình nhưng màn hình di động sẽ cần nguồn điện ngoài và tablet/điện thoại sẽ không đủ pin để nuôi một màn hình to. Viên pin 50Wh của laptop sẽ tương ứng với gần 18.500mAh nên sạc dự phòng khoảng 15.000mAh đến 20.000mAh sẽ cho thời gian dùng pin bằng hoặc hơn laptop.
      Hơn nữa nếu bạn làm việc nhiều, chạy các tác vụ có khối lượng xử lý tính toán cao thì chắc chắn viên pin 5.000mAh của điện thoại hay 10mAh của tablet cũng không trụ nổi 2 buổi làm việc sáng chiều. Bạn sẽ cần sạc dự phòng khi chọn setup làm việc này.
    • Adapter USB-C to HDMI loại như hình bên dưới là được, không cần quá nhiều chức năng vì điện thoại thường cũng không đủ khả năng hỗ trợ hết.

    Với setup này các bạn sẽ có một chiếc “máy tính” chạy hệ điều hành android vẫn có đầy đủ khả năng lướt web, lập trình dòng lệnh, xem tài liệu, soạn bài học, v.v… Hoàn toàn đủ dùng trong vòng vài năm trên giảng đường. Hình minh hoạ bên dưới là ảnh chụp màn hình tablet của tác giả và cũng là máy tính chủ yếu được dùng khi đi dạy (còn khi làm việc thì có workstation và máy chủ của trường để xử lý tính toán rồi)

    Phân khúc dưới 10tr

    Phân khúc này đã có rất nhiều biến đổi trong vài năm qua và có nhiều mẫu laptop đủ xài. Tuy nhiên sẽ khó có mẫu laptop nào đáp ứng mọi yêu cầu với phân khúc giá rẻ này và nhiều khả năng bạn sẽ cần nâng cấp RAM khi mua laptop ở mức này vì thế một mẫu laptop có khe RAM trống sẽ quan trọng, ví dụ như:kl,mytgh

    https://www.thegioididong.com/laptop/acer-aspire-lite-14-51m-36mh-i3-nxktvsv001

    Mẫu laptop này có CPU Intel đời 12, đủ dùng, khó mà đỏi hỏi cấu hình cao ở phân khúc này. RAM 8GiB được gắn sẵn nhưng có thể thay thế và gắn thêm vậy là tối đa 32GiB. Ổ cứng 256GiB tạm đủ và cũng dễ dàng thay thế bằng ổ to hơn. Pin 52Wh và trọng lượng 1.4kg là ổn và thuận tiện cho sinh viên mang đi học.

    https://memoryzone.com.vn/laptop-asus-expertbook-b1-b1402cba-ek0717w

    Mẫu laptop này có có cùng cấu hình CPU nhưng RAM có sẵn ít hơn và gần như bắt buộc phải nâng cấp. Đổi lại là ổ cứng dung lượng cao hơn, pin to hơn và có vẻ chắc chắn hơn. Trọng lượng 1.5kg cũng thuận tiện để mang vác.

    Phân khúc 15 triệu

    Đây thường là phân khúc sôi động nhất của các hãng sản xuất laptop vì giá dễ tiếp cận và cũng mang lại nhiều lựa chọn nhất cho người dùng. CPU laptop phân khúc này rải khắp từ Intel đời 12 đến 14, AMD Ryzen 5000 đến 7000 series. RAM gắn sẵn từ 8-16GiB có đủ, một số mẫu laptop còn có cả GPU riêng. Để chọn laptop trong phân khúc này bạn cần tự tìm hiểu, xem nhiều bài viết/video review từ nhiều kênh khác nhau, đối chiếu với cấu hình nhà sản xuất cung cấp để đưa ra quyết định. Các mẫu laptop giới thiệu ở đây cũng chỉ để tham khảo:

    https://www.thegioididong.com/laptop/hp-15-fc0085au-r5-a6vv8pa

    Mẫu laptop này sử dụng CPU AMD đời mới, tiết kiệm điện và mát hơn CPU Intel có cùng năng lực xử lý. Giá cả cũng phải chăng, RAM gắn sẵn đủ xài và có thể nâng cấp nếu thực sự cần. Nhược điểm là Pin yếu chỉ có 41Wh nhưng mọi thứ còn lại đáp ứng tốt nhu cầu cơ bản của sinh viên đi học. Không như mẫu laptop bên dưới là một thứ mà các bạn nên tránh:

    Mẫu laptop này cùng dòng HP laptop 15″ nhưng khác CPU Intel, mà giá lại cao hơn, CPU không mạnh hơn, RAM ít hơn, laptop cũng to và nặng hơn. Nếu mẫu laptop 13 triệu ở trên còn hàng thì không có lý do gì để mua chiếc laptop 14 triệu 700 ngàn này cả. Hay như mẫu bên dưới cũng là một ví dụ nên tránh:

    Mẫu MSI GF63này quảng cáo là laptop chơi game giá rẻ nhưng CPU đời hơi cũ trong tầm giá, rất tốn điện. GPU rời là loại 2050 4GiB, rất là yếu, chủ yếu chỉ có thể render video thường thường tầm thấp, xử lý đồ họa kém, xử lý các tác vụ AI cũng kém so với lượng điện năng mà nó tiêu thụ. Mẫu laptop này gần như dùng vài tiếng là phải cắm sạc ngay lại vừa to vừa nặng, không phù hợp cho sinh viên đi học cho lắm.

    Một mẫu laptop khác trong phân khúc này có thông số với giá cả khá hợp lý là:

    https://www.thegioididong.com/laptop/hp-245-g10-r5-a20tdpt

    Mẫu laptop này có cùng cấu hình CPU với mẫu HP 15.6″ ở trên, RAM ít nhưng có thể nâng cấp được. Bù lại giá rẻ hơn khá nhiều, máy nhỏ gọn hơn nên cũng nhẹ hơn.

    Như vậy có thể thấy từ phân khúc tầm trung trở lên, yếu tố thương hiệu và thiết kế bắt đầu ảnh hưởng khá nhiều tới giá thành. Không phải laptop đắt tiền hơn sẽ có thông số kỹ thuật tốt hơn. Để lựa chọn laptop ở phân khúc này bạn sẽ phải có hiểu biết về kỹ thuật, và vốn kiến thức nền tảng về kỹ thuật công nghệ khi tìm hiểu lựa chọn này cũng sẽ là kiến thức khởi đầu để bạn dần trở thành sinh viên Công nghệ Thông tin.

    Phân khúc 20 triệu

    Phân khúc này chủ yếu là bản nâng cấp của các mẫu máy ở phân khúc 15 triệu. Các bạn sẽ có CPU với năng lực tính toán cao hơn, RAM nhiều hơn, ổ cứng nhiều hơn, v.v…

    Chính vì thế không có quá nhiều lựa chọn mà người viết thấy cần phải quan tâm ở phân khúc này. Nếu có chú ý thì là chú ý cần tránh đối với các loại máy như:

    1. Macbook Air 8GiB RAM. Tất cả dòng macbook đều không có khả năng nâng cấp và cấu hình macbook ở phân khúc này là rất thấp, không đủ làm việc, KHÔNG NÊN MUA
    2. Laptop GAMING cấu hình thấp. Phân khúc dưới 20tr thường có các máy gaming với cấu hình khá thấp, hiệu năng mang lại không tương xứng với điện năng tiêu thụ và chỉ làm laptop nặng thêm. Các bạn nên tránh các dòng laptop có GPU chỉ với 4GiB RAM, các laptop Gaming có pin yếu dưới 50Wh, v.v…
    3. Các dòng laptop có thiết kế cao cấp như xoay 360 độ, tách rời như tablet, v.v… hầu hết các thiết kế cao cấp đều phải đánh đổi bằng cách không nâng cấp được. Mà ở phân khúc này khó tìm được máy cấu hình cao mà lại mang thiết kế cao cấp.

    Phân khúc 25tr++

    Đây là phân khúc cao cấp. Thường các laptop ở đây là để các hãng so kè công nghệ và để người dùng ngắm là chính chứ đại đa số người dùng không có tiền mua laptop ở phân khúc này. Với số tiền này chúng ta có thể có linh kiện đời mới nhất

    Nếu bạn chọn laptop ở phân khúc này là do nhà có sẵn tiền thì mua chừng nào học xong thì để lại cho đàn em dùng ké chứ giảng viên đi dạy cũng không có nhiều laptop ở mức giá này. Một số mẫu máy có thể xem chơi cho biết như

    https://www.thegioididong.com/laptop/hp-pavilion-x360-14-ek2024tu-core-5-9z2v6pa

    Dòng laptop HP X360 này có màn hình cảm ứng có thể xoay lại để làm bàn vẽ. CPU Intel Core đời mới nhất (không có chữ i trước số 5), RAM đủ dùng. Nhược điểm là dày, nặng và pin yếu.

    https://www.thegioididong.com/laptop/asus-zenbook-14-oled-i5-km657w

    Dòng Zenbook nổi bật với kích thước siêu mỏng nhẹ mà cấu hình cao, pin rất trâu 75Wh và màn hình OLED chất lượng cao, độ phân giải cao.

    https://www.thegioididong.com/laptop/asus-tuf-gaming-a15-fa507nv-r7-lp031w

    Mẫu laptop gaming này có CPU Ryzen 7 đời mới ở phân khúc hiệu năng cao, RAM đủ xài và GPU rời đủ mạnh để làm được nhiều tác vụ. Dĩ nhiên nhược điểm chung của các laptop gaming sẽ là to, dầy và nặng.

    Một số phụ kiện nên có cho laptop trong quá trình học.

    Phụ kiện thì có cũng được, không cũng được nên cứ từ từ nào có tiền thì mua.

    Chuột bluetooth

    Dù touchpad của laptop có chức năng rất tốt nhưng về độ chính xác khi điều khiển con trỏ thì không thiết bị nào thay thế được chuột máy tính. Đây là thiết bị mà các bạn dùng nhiều nhất với máy tính mà giá lại rẻ nên cần ưu tiên trang bị sớm.

    Ngoài ra thì chuột bluetooth dùng khi làm việc sẽ có nhiều ưu điểm hơn chuột wireless thông thường do tiết kiệm pin hơn, không cần phải nhớ chỗ cất cục reciever cũng như không chiếm dụng cổng usb của máy như chuột wireless

    Màn hình

    Làm việc với 2 màn hình (dual-monitor) trở lên là rất phổ biến trong ngành công nghệ thông tin. Do đặc thù của ngành nên gần như chắc chắn bạn sẽ phải mở nhiều ứng dụng khi làm việc và có thêm màn hình để hiển thị hết thông tin, tránh phải chuyển đổi qua lại giữa các ứng dụng sẽ giúp bạn tập trung làm việc hơn, năng suất hơn.

    Thứ nữa là làm quen với việc điều khiển màn hình phụ (bên cạnh màn hình chính của laptop) cũng giúp bạn luyện kỹ năng điều khiển màn hình máy chiếu khi cần thuyết trình, một kỹ năng cũng quan trọng trong ngành công nghệ thông tin. Vì vậy nếu được bạn nên đầu tư thêm màn hình tư sớm. Các màn hình 20″ với độ phân giải Full HD hiện nay cũng khá rẻ, chỉ tầm một triệu rưỡi là đủ xài rồi, ví dụ: https://tinhocngoisao.com/products/man-hinh-vsp-v2204h-0129

    Tai nghe in-ear

    Tai nghe rất quan trọng khi làm việc trong môi trường tập thể. Hoặc khi đổi môi trường làm việc ra ngoài quán cà phê, trong thư viện, ngoài sân trường chẳng hạn thì tai nghe là thứ không thể thiếu. Rất có thể sau nhiều năm học và làm việc trong ngành công nghệ thông tin cuối cùng bạn sẽ có nhiều tai nghe. Nhưng nếu là tân sinh viên nên mở đầu bằng một chiếc tai nghe in-ear, loại nhét tai nhỏ gọn.

    Có thể dùng tai nghe dây cũng được, True wirless earbuds cũng được nhưng nên có tai nghe in-ear vì nó nhỏ gọn, dễ mang đi học, lúc đeo vào không làm nặng đầu nặng cổ bạn và đặc biệt là khi học nhóm có thể share cho nhau mỗi đứa nghe 1 bên được. Rất là hữu dụng khi cần người phụ “giải mã” một đoạn tiếng Anh khó hiểu nào đó

    Bàn phím + stand

    Cuối cung món phụ kiện mà nhiều sinh viên, người đi làm công nghệ thông tin trang bị là bàn phím rời. Bàn phím laptop thường gõ không có đã tay và các bạn cũng sẽ không dám mạnh tay với bàn phím laptop. Hơn nữa ngồi nhìn laptop ở trên mặt bàn trong thời gian dài sẽ rất mỏi cổ. Khi bạn tập trung làm việc lâu trên laptop thì một cái stand loại rẻ rẻ để nâng màn hình laptop lên ngang tầm mắt và một chiếc bàn phím rời để gõ thay cho bàn phím laptop sẽ giúp bạn đỡ đau cổ vai gáy hơn nhiều.

    Một setup phổ biến cũng những tín đồ cày deadline ngoài quán cà

    Một số loại phần mềm bạn nên biết xài dần dần khi học công nghệ thông tin

    Spreadsheet

    Ứng dụng spreadsheet phổ biến nhất mà chắc bạn biết sẽ là Excel. Nhưng ở đây tôi không ghi excel mà các bạn nên biết dùng nhiều loại ứng dụng spreadsheet khác nhau và thông thạo các tính năng nâng cao thì càng tốt như: Pivot Table, Auto Filtering, Lookup function, v.v…

    Trong lĩnh vực công nghệ thông tin dù bạn đi sâu vào chuyên ngành nào thì số liệu vẫn là điều cực kỳ quan trọng. Và không có công cụ nào xử lý số liệu sẵn có, nhanh gọn như các ứng dụng Spreadsheets. Đó có thể là Google Worksheet, Excel, Libreoffice Calc hay bất cứ thứ nào nhưng bạn cần thông thạo nó càng sớm càng tốt. Rất là hữu dụng trong nhiều tình huống khác nhau.

    Theo cá nhân người viết đánh giá thì trong bộ office, kỹ năng sử dụng speedsheet quan trọng với dân Công nghệ Thông tin hơn cả làm slide powerpoint hay gõ word. Bạn trình bày văn bản xấu hay làm slide đơn điệu người ta cũng sẵn sàng bỏ qua nếu bạn có đầy đủ số liệu minh họa rõ ràng và chính xác.

    Debian Linux / Ubuntu

    Linux là hệ điều hành thống trị trong mảng máy chủ, từ các con Virtual private server nhỏ bé tới các super computer to đùng hầu hết đều dùng một biến thể nào đó của hệ điều hành linux.

    Khi bạn đã làm việc trong ngành công nghệ thông tin thì không sớm thì muộn bạn cũng sẽ gặp hệ điều hành này. Có thể là công ty cấp cho bạn máy tính để làm việc chỉ cài đặt Linux hoặc bạn được giao quản lý server của công ty vốn đang chạy linux. Sớm muộn bạn cũng phải dùng mà thôi nên biết sớm thì đỡ hơn là sau này mày mò lại từ đầu.

    Trong họ hàng nhà Linux thì debian và các biến thể của nó như Ubuntu đang là phổ biến nhất. Trong đó thì ubuntu là tương đối phổ biến và dễ cài vào máy cá nhân, các bạn nên thử tập cài đặt hệ điều hành này vào máy, vừa là để tìm hiểu hệ điều hành mới cũng vừa là để hiểu hơn về máy tính của mình

    Các phần mềm ảo hóa

    Các công cụ ảo hóa ở đây chỉ chung cả Virtualization và Containerization hiện đang đóng vai trò rất quan trọng trong việc quản lý hạ tầng công nghệ thông tin của gần như tất cả các tổ chức từ vừa tới nhỏ. Vì thế nên khả năng rất lớn là sớm muộn bạn cũng sẽ làm quen với những phần mềm này.

    Các thuật ngữ liên quan đến ảo hóa có thể sẽ rất choáng ngợp vì thực tế có nhiều công cụ ảo hóa khác nhau, mỗi công cụ lại gồm nhiều phiên bản miễn phí và thương mại khác nhau. Rất dễ làm bạn rối và choáng ngợp. Thế nên cách dễ nhất để làm quen với các công nghệ này là tiếp cận chúng sớm và xem chúng như một phần bình thường của việc sử dụng máy tính.

    Trong quá trình học bạn sẽ phải dùng thử và tìm hiểu rất nhiều công nghệ khác nhau, việc cài đặt cả đống phần mềm như vậy lên máy tính sẽ sớm dẫn tới xung đột mà cách giải quyết duy nhất là cài lại toàn bộ laptop. Vì thế các bạn nên tập sử dụng một công nghệ ảo hóa nào đó như Virtualbox hay Docker để tạo ra máy ảo làm chỗ test các phần mềm khác mình gặp trong quá trình học. Khi các bạn có nhiều máy ảo trên một máy thật rồi thì tập làm quen tiếp với các phần mềm quản lý cho những máy ảo này như Vagrant, Docker compose, v.v… Cứ chịu khó dùng thì ắt sẽ quen.

    GIT và BASH

    Bash có thể xem như là phần giao diện (shell) của một hệ điều hành. Hầu hết các hệ điều hành hoạt động trên máy chủ hay siêu máy tính sẽ tương tác với con người qua giao diện dòng lệnh, gần như không ai cài đặt và điều khiển server bằng cách nhấn chuột vì một cú click làm có thể dẫn đến hậu quả tai hại mà chí bạn cũng không nhớ mình đã click cái gì. Trong khi đó một lệnh nhầm lẫn thì còn có thể tra cứu lại lịch sử và tìm cách khắc phục được. Giao diện dòng lệnh cũng dễ cài đặt nên nhiều hệ điều hành như MacOS, Unix hay Linux dùng chung một giao diện có tên là Bash.

    Windows thì có tận 2 shell riêng của mình tên là “command prompt” và “power shell” nhưng bạn có thể cài thêm Bash lên windows và bạn nên tập làm việc với giao diện dòng lệnh cho quen vì hầu hết chuyên gia khi viết hướng dẫn sử dụng phần mềm họ đều viết hướng dẫn cho giao diện dòng lệnh trước. Ngay trong môn đầu tiên các bạn học tại trường ĐH Công nghệ Thông tin cũng là viết ứng dụng dòng lện.

    Ngoài bash ra t hì Git là ứng dụng phổ biến nhất hiện nay để chia sẻ và quản lý các phiên bản khác nhau của mã code khi một team cùng viết chương trình. Rất nhiều các ứng dụng chuyên biệt, được viết cho dân kỹ thuật có thể sẽ không có file cài đặt mà chỉ cài được bằng mã nguồn chia sẻ qua GIT vì thế biết sử dụng trước phần mềm này sẽ giúp bạn đỡ cực hơn về sau, đặc biệt là ở giai đoạn chuyên ngành khi bạn cần phải làm việc nhóm và tham khảo mã nguồn của người khác rất nhiều.

    KẾT

    Những kinh nghiệm chia sẻ trong bài viết này mang nặng tính cá nhân từ quan điểm riêng của người viết. Bài viết ra đời trước là để ghi lại các biến động của thị máy trường máy tính, coi như là tư liệu riêng. Sau cũng là để chia sẻ vốn kiến thức hạn hẹp của tác giả cho bạn đọc nào vô tình lướt qua và thấy được. Có thể nhiều quan điểm sẽ không đồng nhất với ý kiến của người đọc, rất hoan nghênh các bạn để lại comment trao đổi thảo luận.

    Hy vọng vốn kiến thức ít ỏi này giúp các bạn phần nào trong việc lựa chọn máy tính để trở thành một người tiêu dùng thông thái và một sinh viên năng

  • Card review: MSI Radeon RX 6700XT 2x 12G (part one)

    Card review: MSI Radeon RX 6700XT 2x 12G (part one)

    The situation

    Last year, my old Geforce 1060 3GB video card started dying. It will randomly hang up X.org server, lock down keyboard and mouse leaving a very disheartening line in systemd journal: “GPU has fallen off the bus”. Restart the computer would have the card working again, sometimes for a few hours, or even a few days days only for it to randomly “fell” again.

    I keep using that card for the best part of a years alternating between an extremely old Geforce 750GT when I needed a stable computer and the faulty 1060 when I needed GPU power. Earlier this year, I gave up and bought an old Radeon RX 570 4G and the experience with open source AMD GPU is so much better than NVIDIA proprietary driver that I decided to switch to team all red.

    I would need all applications of a video card, Encoding capability to record and edit lectures in case of online teaching, training deep learning with pytorch or tensorflow to teach Machine Learning courses and for my own Pre-PHD research, accelerated normal computer work on a dual 4K and 2K monitors, gaming would stand at the end of that list. A lots of people would normally be pointing at NVIDIA 3000 series card. But with almost two decades of using 4 nvidia cards with all the up and down. I’m in need of a change before I got bored to death.

    The options

    Because of those large monitors combines with a tendency to forget exiting applications and the need for deep learning training, I would need high VRAM. NVIDIA weirdly equipped their GTX 3070 and 3070Ti with just 8GiB of VRAM, that push the old 3060 12GiB and the Radeon 6700XT 12GiB aheads of other GPU choices for me. At the months of the purchase tandoanh.vn seems to have the best prices for GPU in my neighborhood.

    The 3070 Ti is going at around 20 millions with only 8GB VRAM

    The old 3070 (no Ti suffix) is going at around 16.4 millions,

    The old non-TI 3070 look very tempting but it’s going at 2 million dongs higher than 6700XT with only 8GiB RAM so I went for cheaper options instead. The strongest contender from team green for me was the old non-TI Geforce 3060 with 12G VRAM

    The price is noticeably cheaper than my choice of 6700XT, which was going at 14.590.000 VND, the VRAM is the same and the brand power of NVIDIA in GP-GPU world may come back to haunt me with lots of buyers’ regret. Still, I was skeptical of the LHR restriction in NVIDIA driver and the years of neglect from NVIDIA toward the Linux software stack discourage me this time. So my choice was driven not only by months of reading review and number crunching, but also by the dopamine of being different and the ecstasy of trying something new.

    I decided to go for the MSI Radeon™ RX 6700XT MECH 2X 12G OC – 12GB GDDR6

    The Card itself

    The card is bigger than the twin cooler design made it to be. Much higher than the PCI expansion slot, the width is about three slots and it’s quite long too.

    One things I missed from the image is that the card got only 3 heat pipes. However the heat sink seems very heavy and adequate.

    The two massive fan only spin when they are needed and then go back idle,

    One of the small PCI slot is completely cover by the heatsinks, that made this card essentially a 3-slots-occupant.

    The driver

    System monitoring

    To use AMD card with linux nowadays is just plug and play. The driver is already in the kernel and I can get 4K resolution even in the plymouth theme. The information about the card usage can be gather from text file in /sys/class/drm/card0 so I wrote a small conky config to watch the card Utilization, Clock speed and Memory utilization.

    ${GOTO 20}GPU: ${exec glxinfo| grep "renderer string" | cut -d: -f2 | cut -c1-31}
    ${GOTO 10}Usage: ${exec cat /sys/class/drm/card0/device/gpu_busy_percent}% ${GOTO 100}clock: ${exec grep -Po '\d+:\s\K(\w+)(?=.*\*$)' /sys/class/drm/card0/device/pp_dpm_sclk}  ${alignr}${exec echo "$((`cat /sys/class/drm/card0/device/hwmon/hwmon*/temp1_input ` / 1000))" }°C 
    ${GOTO 10}${execgraph  "cat /sys/class/drm/card0/device/gpu_busy_percent" 50,100 E9897E E9897E} $alignr ${execgraph "echo $(cat /sys/class/drm/card0/device/mem_info_vram_used /sys/class/drm/card0/device/mem_info_vram_total) | awk '{printf  $1/$2*100}' " 50,100 1B7340 1B7340}  
    ${GOTO 10}MemUsed: ${exec numfmt --to=iec < /sys/class/drm/card0/device/mem_info_vram_used}/${exec numfmt --to=iec < /sys/class/drm/card0/device/mem_info_vram_total}=${exec echo $(cat /sys/class/drm/card0/device/mem_info_vram_used /sys/class/drm/card0/device/mem_info_vram_total) | awk '{printf  $1/$2*100}'}

    That would render into a serviceable block, not pretty but informative.

    Rocm – Radeon Open compute

    This is the AMD’s equivalent of NVIDIA CUDA, It’s famous for all the wrong reasons, my card is too new to get supported officially. Only Navi 21 cards (6900XT and 6800XT) code name gfx1030 is officially supported. Running /opt/rocm/bin/clinfo on my card would yeild:

    Platform ID: 0x7fb1a23f14b0
    Name: gfx1031
    Vendor: Advanced Micro Devices, Inc.
    Device OpenCL C version: OpenCL C 2.0
    Driver version: 3423.0 (HSA1.1,LC)
    Profile: FULL_PROFILE
    Version: OpenCL 2.0
    Extensions: cl_khr_fp64 cl_khr

    Search for the error on the ROCm github repository lead to a closed issues (https://github.com/RadeonOpenCompute/ROCm/issues/1668) repeating the fact that this card is not officially supported telling users to try their luck compile the ROCm software stack from source with the variable AMDGPU_TARGETS=gfx1031

    Even though there is a archlinux AUR package to compile rocm from source I want to use rocm inside docker containers so that all those Deep learning python package won’t pile up in my root directory structure. This complicated things quite a bit compiling rocm from source took more than half an hours and a warping 20GiB of RAM to complete. My computer can do that but it’s not a process I would want to repeat over and over when I try to create and debug inside a docker container.

    Luckily, after 1 week of searching, I stumbled upon this reddit post:

    One users in that thread pointed out to me the simple fact that I can use the official build of ROCm and the force it to skip the card detection process and use the official binary for the GFX1030 cards. That binary is similar enough to work on my cards and the entire process is just settings one environment variable:

    export HSA_OVERRIDE_GFX_VERSION=10.3.0

    With this magic environment variable, I was able to get rocm working with both tensorflow and pytorch. The benchmark of rocm on 6700XT and the installation of AMD’s advanced media framework to activate the card’s video encoder would be a tale for another time.

  • Crontab and systemd user  service to restart nextcloud notify push

    Crontab and systemd user service to restart nextcloud notify push

    I have nextcloud notify push running as a user systemd user service. And after a few hours, it will just legitimately stop and I don’t know why.

    Apr 2Apr 29 22:53:03 notify_push[2531704]: [2022-04-29 20:53:03.806642 +00:00] WARN [notify_push::connection] src/connection.rs:54: Invalid authentication message
    Apr 29 22:55:04 notify_push[2531704]: [2022-04-29 20:55:04.948325 +00:00] WARN [notify_push::connection] src/connection.rs:54: Invalid authentication message
    Apr 29 22:57:05 notify_push[2531704]: [2022-04-29 20:57:05.792296 +00:00] WARN [notify_push::connection] src/connection.rs:54: Invalid authentication message
    Apr 29 22:59:06 notify_push[2531704]: [2022-04-29 20:59:06.784266 +00:00] WARN [notify_push::connection] src/connection.rs:54: Invalid authentication message
    Apr 30 01:10:55 systemd[2530485]: Stopping Push daemon for Nextcloud clients...
    Apr 30 01:10:56 systemd[2530485]: notify_push.service: Succeeded.
    Apr 30 01:10:56 systemd[2530485]: Stopped Push daemon for Nextcloud clients.

    So until I have time to investigate further into the “why” part, I setup a work around crontab command to start notyfi_push.service every hour. But running

    systemctl start –user notify_push.service inside as a cron command won’t work, And even though I tried to pipe that command output to a file for debugging, I forget to redirect the stderr message, rsesulted in many frustrating hours.

    finally I stumbled upon this unix.stackexchange thread https://unix.stackexchange.com/questions/474439/using-cron-to-restart-a-systemd-user-service that even come with a snippet of bash script to allow systemctl –user to run inside cron command. So, a simple .sh file later everything seem to be in order

    #!/bin/bash
    XDG_RUNTIME_DIR=/run/user/$(id -u)
    DBUS_SESSION_BUS_ADDRESS=unix:path=${XDG_RUNTIME_DIR}/bus
    export DBUS_SESSION_BUS_ADDRESS XDG_RUNTIME_DIR
    systemctl start --user notify_push && systemctl status --user notify_push >> ~/notify_push_cron_log 2>&1
    

    Conclusion

    Finally, it turns out that systemd automatically stop all my user service after I exit sshd sessions. Enable lingering using loginctl as according to archlinux wiki systemd/user page: https://wiki.archlinux.org/title/systemd/User#Automatic_start-up_of_systemd_user_instances seem to fix the problem

  • Hướng dẫn mua laptop cho tân sinh viên UIT

    (Cập nhật 08/2020)

    Năm nào tân sinh viên cũng hỏi học ngành này mua laptop gì và năm nào mình cũng gặp sinh viên mua những cái máy để chơi game tốt hơn là để học. Nay rỗi rãi thiết nghĩ có thể viết đôi dòng cho các bạn ấy tham khảo.

    Dòng đầu tiên phải nói là mình không nhận hoa hồng của hãng laptop nào để quảng cáo. Mà thật sự là cũng khoogn có một mẫu laptop nào là vô đối mà sinh viên nào cũng phải mua. Tất cả những gì viết ở đây chỉ là gợi ý và tổng hợp kinh nghiệm cá nhân, việc chọn mẫu laptop nào cụ thể phụ thuộc vào sở thích của từng người và qua trọng nhất là túi tiền.

    Giờ bắt đầu bằng việc chỉ ra cái suy nghĩ phổ biến nhưng tương đối sai lầm của Tân sinh viên: đó là cố mua một cái laptop khủng có thể làm tốt mọi tác vụ để xài trong suốt 4 năm học đại học. Một laptop như vậy không hề tồn tại, ít nhất là với công nghệ  hiện tại.

    Trong suốt 4 năm học, sinh viên Công nghệ thông tin bất kể ngành nào cũng thường sẽ phải dùng nhiều hơn 1 máy tính, đó có thể là laptop đem đến trường, máy bàn đặt ở nhà và server điều khiển từ xa qua mạng. Những công việc khác nhau đòi hỏi công cụ khác nhau và sinh viên CNTT nên làm quen với càng nhiều công cụ khác nhau càng tốt.

    Nếu một sinh viên ngành khác, không biết chọn máy tính nên phải lựa loại chỉ mua một lần xài suốt đời thì có thể thông cảm. Còn sinh viên CNTT, bó hẹp 4 năm không dùng cái máy nào ngoài cái laptop từ thời năm nhất thì rất không nên.

    NHỮNG THỨ CẦN CÓ Ở LAPTOP

    Và vì những công việc đặc thù đã có những máy tính đặc thù (mua hoặc thuê) để làm nên laptop để đi học ngành CNTT không khác nhiều với các ngành phổ thông khác. Một số chi tiết cần lưu ý về cấu hình bao gồm:

    1. Pin trâu. Tưởng tượng bạn đang đi thi, thời gian làm bài 2 tiếng, đề mở, được dùng laptop. Thế nhưng ôi thôi laptop chỉ có pin đủ cho 1 tiếng thì sẽ vô cùng đau đớn. Và càng đau đớn hơn nếu như ngày hôm đó bạn thi 2 môn liên tiếp nhau đều như vậy, bạn sẽ không có đủ thời gian để sạc laptop giữa mỗi ca thi đâu.

    Laptop dùng đi học phải có pin tối thiểu là 3 tiếng. Và vì pin thì sẽ phải chai sau 3 năm sử dụng nên mục tiêu ban đầu cần nhắm những laptop pin 5-6 tiếng hoặc những dòng laptop dễ thay pin và pin rẻ.

    2. Gọn nhẹ. Mục đích chính để mua laptop là vì nó cơ động. Người trẻ nhiều khi không ngại đôi ba ký nhưng có những tình huống  gấp gáp nhưng bạn muốn đuổi theo thầy để hỏi bài, hay bạn mải mê làm bài quên mất sắp tới giờ trường đóng cửa thì một hai ký chênh lệch cũng khá đáng kể. Thứ hai là laptop nhẹ thì xác suất tuột tay rơi vỡ cũng ít hơn và cách các bạn sử dụng chúng cũng sẽ tự tin hơn. 

    Và đặc biệt cần lưu ý là laptop thường có phụ kiện chứ không đi một mình và như điện thoại. Và khối lượng đồ phải đem kèm laptop sẽ tăng theo thời gian. Pin bị chai thì sẽ phải kè kè cục sạc,  cục sạc lại cần  ổ cắm nối dài, đĩa cứng đầy thì cần ổ cứng di động, bàn phím hư nên cần bàn phím rời. Đó là chưa kể chuột, tai nghe, sách, vở, dù, bình nước, v.v… Khi mua laptop để đi học lúc còn tân sinh viên đừng mua một cái máy ở tận cùng khả năng mang vác của mình, loại nào nặng hơn 2kg có thể  bỏ qua không cần nhìn tới.

    3. Cấu hình/khả năng nâng cấp. Tùy túi tiền mà các bạn Tân SV có thể lựa chọn cấu hình cao và khỏi nâng cấp hoặc cấu hình thấp nhưng nâng cấp được. Ở năm 2018 thì mục tiêu nên nhắm tới là

    • CPU đời cuối 2019 trở lên. (Intel Comet lake/Ice lake – 10xxx trở đi hoặc AMD Ryzen3 4xxx trở đi). Năm 2019 là một dấu mốc của thị trường CPU khi dòng Ryzen 3000 của AMD buộc Intel phải nâng cấp hàng loạt CPU của mình. Vì thế hầu như ở cùng phân khúc thì CPU đời 2019 sẽ mạnh hơn đời trước đáng kể. Nếu bạn mua laptop mới thì nên ưu tiên dòng CPU mới này hơn.
      Tuy nhiên, nếu nâng sách có hạn, các bạn có thể cắt giảm CPU, thậm chí giảm xuống intel Celeron cũng không phải là tận thế. Core i5 là dư dả với laptop đi học, mua i7 thì cũng chỉ tổ máy nóng nhanh hơn thôi. Các tác vụ nặng thì cứ thuê máy chủ để cho nó chạy giùm
    • Ram 8-16GiB, thường  yếu tố ngốn RAM nhất với tân sinh viên sẽ là máy ảo. Trong quá trình học có nhiều thứ cần dùng thử nhưng không phải cái gì cũng có thể cài hết vào máy mình thì phải dùng máy ảo. Nhiều công nghệ khác cũng dùng máy ảo, lập trình di động cần máy ảo giả lập thiết bị, lập trình web cần máy ảo giả lập server, v.v…
      Quy tắc chung là 8GiB là xài đủ, 16GiB là dư dả
      Thị trường thường gần như không laptop nào có sẵn 16GiB giá rẻ nhưng các bạn có thể mua loại có 02 khe cắm RAM để sau này mua RAM tự gắn vào.
    • SSD 128GiB. Tưởng tượng cuối giờ bạn gặp giảng viên để hỏi bài. Thầy thì bận nên cần hỏi nhanh, bạn rất muốn mở máy tính lên cho thầy xem để dễ hỏi vì bạn không biết mô tả vấn đề thế nào, nhưng lap của bạn khởi động là hết 5 phút!! Lúc đó bạn sẽ thấy giá trị của SSD.
      Một ưu điểm nữa của SSD là bạn vác lap chạy đi khi nó đang hoạt động không sợ làm hư đĩa cứng, với đĩa HDD thông thường mà vác đi khi đĩa đang hoạt động có thể làm bad sector và chia tay đĩa.
      Các bạn chỉ cần SSD, không cần dung lượng quá lớn. Dữ liệu có thể cất trên cloud, UIT cung cấp dung lượng lưu trữ google drive không giới hạn. Dữ liệu cần gấp thì có thể để dành năm 2-3 mua ổ cứng di động hoặc thẻ nhớ/USB drive dung lượng cao.
      Ngoài ra hầu hết các SSD hiện tại có thể được thay thế sau khi mua laptop nên các bạn đừng quá đầu tư vào một laptop dung lượng cao ban đầu.

    NHỮNG THỨ CẦN TRÁNH.

    1. Máy cấu hình quá cao. Nghe thì có vẻ hơi kỳ nhưng một máy cấu hình quá cao thường sẽ thiếu những điều cần có đã liệt kê ở trên. Máy cấu hình cao thường pin không trâu. Nếu pin trâu thì nó sẽ không nhẹ. Nếu pin vừa trâu vừa nhẹ thì máy bị nhồi nhét quá nhiều sẽ dễ nóng, máy nóng thì nó tự chạy chậm lại nên các bạn sẽ có một cái máy cấu hình cao giá cao nhưng chạy còn rùa bò hơn máy tầm trung. Và một yếu tố thường ít được nhà sản xuất đề cập là máy cấu hình cao cục sạc bao giờ cũng bự hơn và nặng hơn cấu hình tầm trung mà pin lại không trâu nên lúc nào cũng cần đem sạc, tổng khối lượng phải đem sẽ tăng đáng kể dù có khi bản thân cái máy không nặng.

    Như đã nói từ đầu, chiếc máy hoàn hảo là không tồn tại nên các bạn phải chấp nhận đánh đổi. Nên tránh các thể loại core i7 hay ryzen 7, những thứ này hợp với máy để bàn hơn. GPU khủng cũng nên tránh, Geforce 1050 là dư dả với laptop mà thậm chí không có GPU trên laptop cũng chẳng sao, VGA tích hợp là đủ rồi.

    2. Màn hình quá khủng. Màn hình là thành phần quan trọng trong laptop và ngốn điện nhiều chỉ sau CPU với GPU. Nên tránh tất cả thể loại màn hình lớn hơn 15″ trừ khi mắt bạn quá yếu. Màn hình to chiếm nhiều chỗ trên bàn gây khó chịu cho người xung quanh và khi khẩn cấp bạn không thể để cái máy màn hình quá to trên đùi được. Nên chọn màn hình khoảng từ 10-15″, tùy thể trạng mà màn hình có thể khác nhau. Nhưnng nguyên tắc chung là nếu bạn không thể thoải mái cầm máy bằng 1 tay và tay còn lại chỉ trỏ vào màn hình để trình bày với người đang đứng cạnh mình là màn hình quá to với bạn.

    Bạn cũng nên tránh các thể loại màn hình 4k hay màn hình cảm ứng. Các loại màn hình này ngốn pin hơn bình thường, mắc hơn nhiều so với bình thường, nặng hơn bình thường mà hiệu quả mang lại với một laptop đi học là không cao. Trả thêm 2-4 triệu chỉ để cái hình selfie được dùng làm wallpaper trông mịn hơn là khá chát. Hơn nữa hầu hết các loại laptop có màn hình cảm ứng thường chât lượng không tốt, bản lề lỏng lẻo, dễ hỏng. Nếu bạn quá thích màn hình cảm ứng thì nên mua máy tính bảng đi học thay cho laptop, cái này sẽ nói ở phần sau.

    3. Laptop chơi game. Các dòng laptop chơi game thường có đầy đủ những điều cần tránh và thiếu những điều cần có ở trên. Hơn nữa các loại laptop này thường rất đắt đỏ và cũng khá ít bán ở Việt Nam nên các bạn không cần quan tâm tới chúng. Dù nếu cố tìm kiếm và có mối mua hàng ở nước ngoài các bạn cũng có thể kiếm được các laptop chơi game pin trâu và nhẹ (như razer blade chẳng hạn) nhưng việc có một laptop chơi game kè kè mọi lúc mọi nơi là một cám dỗ rất lớn. Nếu thích chơi game nên hẹn nhau ra quán quánh cho đã rồi về hoặc mua máy bàn để ở nhà nơi có người giúp bạn kiểm soát bản thân.

    4. Máy bán kèm window. Bạn không cần window để học công nghệ thông tin. Thậm chí trong quá trình học đôi khi bạn cần phải cài hệ điều hành khác window. Mà nếu bạn chọn một nhán cần windows thì UIT cũng có liên kết với Microsoft cho bạn xài miễn phí. Máy bán kèm window thường đã tính sẵn tiền bản quyền vào giá bán, nếu một mẫu máy cho phép bạn lựa chọn cài sẵn window hoặc không thì cứ mạnh dạn lựa chọn.

    Tương tự bạn cũng không cần các phần mềm bản quyền khuyến mãi đi theo vì hầu hết là không cần, nhất là phần mềm diệt virus. Một trong những lỗi khó hiểu khi học lập trình là do trình diệt virus nhận dạng nhầm bài tập do chính sinh viên code thành virus. Sinh viên CNTT nên tập kỹ năng đề phòng mã độc và dùng máy tính an toàn ngay từ đầu hơn là lệ thuộc antivirus.

    5. Macbook. Nếu bạn năm nhất hoặc còn gà mờ IT thì không nên lựa Macbook. Còn nếu bạn đã học năm 2-3 hoặc có kinh nghiệm thì bạn tự biết cân nhắc cho mình.

    Máy mac có chất lượng rốt tốt nhưng xét hiệu năng chia cho giá tiền thì có nhiều lựa chọn tốt hơn. Hầu hết người dùng chuyên nghiệp chọn mua Mac một là vì công việc của họ bắt buộc cần MacOS (lập trình iOS chẳng hạn) hai là vì máy Mac có cấu hình cố định, mua về xài luôn, không mất công nâng cấp, cài đặt hay tùy chỉnh nhiều, chỉ tập trung dùng máy kiếm  tiền thôi. Là sinh viên thì các bạn không nên lười như vậy.

    Thứ hai là máy mac không phải dễ xài và hầu hết ưu điểm của MacOS với tân sinh viên thì hệ điều hành linux cũng có tương tự mà giá rẻ hơn nhiều. Trừ khi bạn đã có kinh nghiệm với Mac từ trước và/hoặc bạn có 30 triệu để không chẳng biết làm gì thì có thể chọn Mac, nếu không thì luôn có lựa chọn khác tốt hơn.

    TRƯỜNG HỢP ĐẶC BIỆT

    Ngoài các lời khuyên tổng quát ở trên cũng có một số trường hợp đặc biệt mà các bạn có thể cân nhắc các lựa chọn khác. Ở đây chỉ liệt kê một vài trường hợp mà mình biết, qua đó các bạn cũng có thể thấy rõ hơn không có lựa chọn nào là hoàn hảo cho mọi sinh viên, lựa chọn của bạn phải xuất phát từ bản thân bạn.

    1. Điện thoại thay cho laptop

    Ngày nay điện thoại/máy tính bảng có cấu hình ngày càng cao. Nhìn qua những tiêu chí nên có của laptop đi học như: Pin trâu, nhẹ, RAM 8G, SSD thì hầu hết có thể tìm thấy ở điện thoại. Dĩ nhiên bạn vẫn cần máy tính để học công nghệ thông tin. Tuy nhiên nếu bạn đã có máy tính để bàn và cấu hình điện thoại của bạn đủ cao bạn có thể không cần đến laptop. Cỡ như IphoneX hoặc Galaxy Note 9 là dư sức thay cho hầu hết yêu cầu với laptop đi học. Và các loại tablet có CPU x86 như Microsoft Surface có thể thay thế hoàn toàn laptop.

    Ở đây người viết sẽ không phân tích sâu về hướng này, đơn giản vì không có đủ tiền mua nên chưa có kinh nghiệm, bạn nào muốn đầu tư theo hướng Máy bàn + phablet/tablet này thì có thể tìm hiểu trên mạng nhé.

    2. Laptop siêu cùi + Máy bàn mạnh.

    Nếu bỏ luôn không mua laptop làm bạn thấy lo lắng thì bạn cũng có thể lựa chọn build một cái máy bàn đủ xài và mua một laptop siêu di động rẻ tiền thôi, nhất là các loại dán mác Chrome book hoặc tương đương. Đặc điểm chung của các laptop theo hướng này là:

    • Giá dưới 5 triệu – tiền dư để dành mua máy bàn làm các công việc mà laptop chạy không nổi
    • CPU Atom – vừa rẻ lại tiết kiệm điện, dù yếu banh xác so với Core-i nhưng cũng mạnh hơn cái điện thoại.
    • Ram 2-4GiB – rất hiếm dòng nào 8 GiB, nếu có 8G thì cũng phải xách tay về chứ ở Việt Nam gần như không có bán.
    • Ổ cứng eMMC – cùng công nghệ với thẻ nhớ, chậm banh xác nhưng rẻ.

    Với cấu hình như vậy dĩ nhiên có nhiều tác vụ các bạn phải sang tải qua máy bàn nhưng nếu kiên nhẫn và khéo léo chọn phần mềm phù hợp thì các bạn vẫn có thể làm được hầu hết công việc của laptop đi học.

    MỘT SỐ MẪU MÁY ĐỂ THAM KHẢO

    Dù không nhận tài trợ từ hãng máy tính nào cả, nhưng đã viết bài hướng dẫn thì phải có phần ví dụ. Ở đây chỉ liệt kê một số dòng máy ở các mức giá khác nhau với mục đích tham khảo, người viết có thể chưa hề xài các máy này mà chỉ nhìn cấu hình rồi chém gió nên ai trót mua xin tự chịu trách nhiệm.

    Tầm giá 5 – 6 triệu

    Với tầm giá này nghĩa là các bạn đã chọn giải pháp laptop cùi đi kèm máy PC mạnh, bạn chọn tìm được hàng tồn kho hãng đang cần xả hàng hoặc bạn mua máy second hand. Trong đó giải pháp second hand không thuộc phạm vi bàn tới trong bài viết này. Với tầm giá này không có nhiều lựa chọn ở Việt Nam, bạn cứ vào một website bán laptop nào đó, sort theo giá từ thấp tới cao rồi so sánh các mẫu máy đầu tiên với nhau cho tới khi ra cận biên tầm giá.

    Khi tìm được mẫu máy ưng ý thì chọn chỗ nào bán giá rẻ nhất. Ví dụ với tầm giá này trên tiki có 6 mẫu máy đều khá ổn:

    Với lựa chọn tầm giá này thì khả năng sau này phải tậu thêm một máy tính khác là khá cao. Các bạn nên chủ động kiên nhẫn, để dành tiền và chắt chiu từ bây giờ. Nên làm quen với các công cụ làm việc từ xa và phân tán công việc trên nhiều máy khác nhau. Các công cụ này đều rất quan trọng với dân công nghệ thông tin nhưng càng đặc biệt quan trọng với laptop yếu.

    Tầm giá 10 – 16 triệu

    Đây là tầm giá các laptop bắt đầu đủ dùng và là phân khúc đông đúc khách hàng sinh viên. Tuy nhiên đây là một phân khúc khá rối rắm bởi các mẫu máy flagship của năm trước được giảm giá bán lẫn lộn với các mẫu máy tầm trung của năm nay.

    Nếu là một người chuẩn bị vào ngành Công nghệ Thông tin các bạn sẽ cần google kỹ lưỡng để lựa chọn ở phân khúc này. Kiểm tra kỹ model của máy xem máy sản xuất lúc nào, CPU ra đời năm nào, máy có thể nâng cấp hay không, v.v…

    Tuy lựa chọn đa dạng phong phú nhưng phân khúc này thường không có lựa chọn nào thỏa mãn được tất cả tiêu chí. Nhìn chung phân khúc này là nghệ thuật của sự đánh đổi và mỗi người có một tiêu chí đánh đổi riêng. Phân khúc này là dịp rất tốt để luyện tập kỹ năng google.

    Máy này có giá 13 triệu. CPU Ice Lake thế hệ mới, SSD 512, RAM 4G nhưng nâng cấp dễ dàng. Nhược điểm là To, dày, pin yếu.
    Máy 14 triệu này có thể gập thành tablet, Ram nâng cấp được, SSD nhưng dày và nặng.

    Lưu ý cuối cùng ở phân khúc này là các bạn nên dự kiến cả tiền nâng cấp vào giá máy. Ví dụ 2 mẫu máy trên đều có RAM 4GiB nhưng dễ dàng nâng cấp thành 12GiB. Nếu có điều kiện bạn nên nâng cấp luôn, không cần chờ. Hầu hết trường hợp nâng cấp máy sẽ rẻ hơn mua máy có cấu hình cao sẵn.

    Một thanh Ram 8GiB cho laptop vào thời điểm 2020 khoảng 900 ngàn. Một ổ cứng SSD 500GiB khoảng hơn 1 triệu. Vì thế khi mua máy nên trừ hao khoảng 1-2 triệu đồng nếu máy có thể nâng cấp được.

    Tầm giá 18 – 25 triệu

    Ở mức này gần như các bạn có thể tìm được laptop đáp ứng toàn bộ nhu cầu học tập của mình. Hầu như toàn bộ phân khúc này có CPU Comet/Ice Lake với cả Core i5 trở lên, RAM 8GiB, SSD, pin trâu, v.v…

    Do nhu cầu cấu hình thiết yếu đều có đủ nên ở phân khúc này thường ít hơn thua nhau ở cấu hình mà ở thiết kế và trải nghiệm. Thiết kế đời mới thường nhỏ gọn, mỏng nhẹ và cơ động hơn nhưng cũng sẽ đắt hơn. Khi chọn máy ở phân khúc này nên tìm những review của người thực sự đã dùng máy, nhất là review ở dạng video. Các dòng máy ở phân khúc này thường được hãng makerting tốt nên cũng sẽ có nhiều người review. Một số điểm cần lưu ý để chọn laptop ở dòng này có thể kể đến như:

    • Máy có bị quá nóng (thermal throttling) khi tải nặng không. Nhiều hãng cố gắng cạnh tranh bằng cách nhét máy vào một thiết kế quá bắt mắt và gọn nhe sẽ làm máy quá nóng khi tải nặng. Cái này bắt buộc phải có ai chạy thử rồi ghi nhận kết quả cho các bạn, xem máy ở cửa hàng không thể biết. Nhiều hãng cố gắng
    • Wifi của máy có tốt không. Wifi là thứ thường bị hãng cắt xén khi sản xuất máy. Tuy nhiên ở phân khúc này thường có máy vỏ nhôm mà nhôm sẽ cản sóng wifi nên nếu hãng bưng y nguyên thiết kế wifi của máy vỏ nhựa qua mà không chỉnh sửa các bạn sẽ bị hụt hơi khi giành giựt sóng với người khác. Và chi tiết này cũng phải có người xài thử cho biết.
    • Bản lề màn hình có chắc chắn không, bàn phím gõ có ngon không. Những thứ này thì có thể xem trực tiếp tại cửa hàng được. Do giá tiền ở phân khúc này không phải nhỏ nên các bạn cần cố lựa kỹ.

    Một điểm đáng ghét của phân khúc này là máy nào cũng bán kèm window và không đổi lại được. Với sinh viên công nghệ thông tin thì hầu hết khi mua máy vê đều cài lại window phiên bản khác nên hơi lãng phí. Nhưng do thị trường như vậy nên đần chấp nhận. Một số ví dụ mẫu máy ở phân khúc này có thể kể điểm qua như:

    Mẫu acer swift 3 được nâng cấp lên CPU Ice Lake mới, RAM và SSD đủ dùng, thiết kế tương đối cũ nhưng vẫn khá nhẹ và cơ động. Nhưng giá 19 triệu không phải rẻ..

    Phiên bản mới nhất của dòng HP cấu hình mới, đáp ứng yêu cầu, mỏng nhẹ và pin trâu

    Dòng HP Envy năm 2020 được cập nhập một ít về mặt thiết kế máy chắc chắn, mỏng nhẹ và pin trâu với cấu hình đầy đủ các điều cần có ở trên.

    Phiên bản Asus zenbook đã giảm giá khá nhiều so với lúc mới ra mắt, touchpad có thể dùng như màn hình thứ 2. Máy mỏng nhẹ, pin trâu, cấu hình đáp ứng đủ yêu cầu.

    Tầm giá 25+ triệu.

    Đây là phân khúc sang chảnh. Để mua laptop đi học các bạn không cần đến phân khúc này! Đây là phân khúc của dòng máy cao cấp hay flagship laptop của các hãng nhưng không nhiều hãng đem các dòng flagship này về kinh doanh ở Việt Nam. Lựa chọn sáng giá nhất cho phân khúc này ở thời điểm update bài viết là LG GRAM

    Thiết kế đời mới, siêu mỏng, siêu nhẹ, pin trụ được có khi còn lâu hơn cả điện thoại, cấu hình đủ các yếu cầu có thể nâng cấp và đặc biệt là bỏ chọn window sẽ tiết kiếm 1 triệu đồng. Nếu bạn đủ ngân sách thì đây là laptop duy nhất đáp ứng đủ và dư toàn bộ mọi tiêu chí đặt ra trong bài viết.


    THE END.

  • Khử tạp âm (Noise reduction) Khi quay video bài giảng

    Thời đại Cô-Vi (Covid-19) mình với nhà nhà phải làm việc online, dạy online và quay video bài giảng khi cách ly xã hội. Khổ nỗi nhà còn không có cái phòng riêng nói gì đến trang thiết bị thu âm chuyên nghiệp. Với cái mic mà bật lên xong chỉ mới thở thôi nó đã có tạp âm thì chỉ còn cách dùng phần mềm chỉnh âm bớt lại cho đỡ vã. Sau quá trình google tìm hiểu thì cũng ra một số mẹo.

    Bật echo cancellation – noise reduction trong pulseaudio.

    Mới đầu mình cũng không ngờ pulseaudio lại có sẵn tính năng này. Cách kích hoạt cũng tương đối dễ dàng. Hướng dẫn có sẵn trong arch wiki https://wiki.archlinux.org/index.php/PulseAudio/Troubleshooting#Enable_Echo/Noise-Cancellation

    Arch does not load the Pulseaudio Echo-Cancellation module by default, therefore, we have to add it in /etc/pulse/default.pa. First you can test if the module is present with pacmd and entering list-modules. If you cannot find a line showing name: <module-echo-cancel> you have to add

    /etc/pulse/default.pa
    ### Enable Echo/Noise-Cancellation
    load-module module-echo-cancel use_master_format=1 aec_method=webrtc aec_args="analog_gain_control=0\ digital_gain_control=1" source_name=echoCancel_source sink_name=echoCancel_sink
    set-default-source echoCancel_source
    set-default-sink echoCancel_sink

    then restart Pulseaudio

    $ pulseaudio -k
    $ pulseaudio --start
    

    and check if the module is activated by starting pavucontrol. Under Recording the input device should show Echo-Cancel Source Stream from".

    Chức năng có thể khử sạch tiếng vọng từ loa nếu nó lọt vào mic, như vậy có thể để loa ngoài khi ghi âm mà không nhất thiết phải đeo headphone.

    Ưu điểm thứ hai là nó khử rất tốt các tiếng ồn lặp đi lặp lại như tiếng rè từ micro, tiếng quạt, v.v… Ngay cả khi mình không kích hoạt được beamforming vì máy tính bàn chỉ có 1 microphone duy nhất thì background noise cũng được khử khá nhiều.

    Nhược điểm của chức năng này là mỗi khi thay đổi microphone thì phải khởi động lại pulseaudio. Mà trong linux khởi động lại microphone thì cũng phải connect lại tai nghe bluetooth, khá là phiền khi đang dạy thông qua Teams Meeting mà muốn đổi thiết bị. Nhưng nếu thiết bị cắm sẵn và cả buổi không đổi thì không ảnh hưởng mấy.

    Tóm lại tính năng này gần như bắt buộc phải bật.

    Xử lý audio bằng Mag’s notch filter.

    Các video thu âm vào lúc nửa đêm, khi hàng xóm đã ngủ thì gần như không cần phải xử lý gì thêm. Nhưng với các bản Record Teams meeting thì tạp âm khá nhiều, đặc biệt là không phải mic nào tham gia meeting cũng có bật sẵn noise reduction. Sau một hồi google dạo về cách xử lý noise trên các phần mềm editor quen thuộc của linux thì mình gặp topic này: https://forum.manjaro.org/t/kdenlive-and-audio-hissing-denoise-remove-background-noise/86189

    Sau khi cài xong gói swh-plugins thì đúng là trong phần mềm shotcut đúng là xuất hiện thêm audio filter Notch

    Notch trong audio filter

    Trong bài post gốc thì tác giả gợi ý là set center frequency là 7000Hz, Bandwidth cũng là 7000Hz, mình chỉnh theo thì thấy tiếng rè rè (hissing) của mic có giảm nhưng vẫn còn nghe được. Mình thử chỉ lại max số là center frequency 6000 và Bandwidth 10000 thì không còn tí tiếng rè nào. Nhưng mà giọng người thì nghe như đang bị trấn nước

    Không còn tạp âm mà giọng như ngạt nước

    Xử lý tạp âm và noise bằng audacity.

    Đây là cách xử lý tạp âm sau khi thu âm tốt nhất được, giới thiệu nhiều nhất mà cũng khó xài nhất. Nó yêu câu tách tiếng ra xử lý riêng bằng phần mềm xử lý audio chuyên dụng (audacity) rồi mux trở lại vào video. https://manual.audacityteam.org/man/noise_reduction.html

    Với hướng dẫn thì cũng quá rõ ràng nên gần như không bình luận thêm. Nhược điểm duy nhất của cách này là phải có một đoạn audio dài vài giây và chỉ chứa toàn tạp âm để nó lấy mẫu. Vấn đề là với mấy cái tiếng hisssing của microphone hay tiếng máy, tiếng quạt lặp đi lặp lại thì việc lấy mẫu rất dễ. Còn tiếng ồn từ người khác thì bất chợt, thình lình và gần như chả có mẫu nào đủ dài để lấy cả.

    Sau khi lấy mẫu noise, thì hộp thoại sẽ biến mất để người dùng chọn lại toàn bộ đoạn audio sẽ áp dụng Noise reduction.

    Nếu chỉ cần khử tiếng rè rè thì có thể mạnh tai tăng chỉ số decibel (dB) sẽ giảm của noise xuống. Mặc định 12 còn hơi thấp, mình chơi 20 vẫn thấy ngon. Các tiếng rè rè gần như mất sạch.

  • Samsung galaxy Note 10 Lite

    Samsung galaxy Note 10 Lite

    Vừa mua máy được đúng 1 tuần, lầu đầu tiên mình nâng tầm giá máy lên mức này nên nổi hứng viết vài dòng trên blog để ghi lại cảm nhận. Bài blog này chắc sẽ viết tiếng Việt thôi để lỡ có ai cần đọc (dù blog ế sặc xương ra) vì máy này chắc ít bán quốc tế :v

    Số là năm mới cũng định sẽ lên đời điện thoại, cả cuộc đơi xài smart phone từ năm 2014 đến nay đều dùng điện thoại không quá 4 triệu rưỡi. Khởi đầu với con Blackberry Z10 giá 8tr mình cũng chờ cả năm đến khi sập giá xuống còn 4tr5 mới mua. Sau đó chuyển sang họ hàng zenfone từ zenfone Max 5.5″ đến Zenfone Max Pro M1, tất cả đều loanh quanh 3-4tr.

    Cả 3 máy này thì thích nhất vẫn là Blackberry và gắn bó với nó lâu nhất. Dù cấu hình nó yếu nhất nhưng mình gần như đầy đủ mọi thứ mình cần lúc đó, không đòi hỏi gì hơn. Thế rồi thói đời càng xài nhiều càng đòi hỏi cao, hệ điều hành của blackberry không được hỗ trợ nhiều, không có các phần mềm để chat trong khi bạn bề và người thân dần chuyển sang messenger. Cuối cùng mình đành phải chuyển sang điện thoại android.

    Zenfone Max thì không phải là điện thoại xịn trong làng android, ưu điểm lớn nhất là pin trâu và… hết! CPU yếu nên điện thoại không mượt như blackberry (mặc dù blackberry mở nhiều app thì nó cũng lag nhưng blackberry được ưu điểm là không có nhiều app để mở). Camera chụp thì có đẹp hơn cái camera như để trang trí của Z10 nhưng đòi hỏi phải cầm chắc tay vì CPU lấy nét siêu chậm, mà mình thì lại hay run tay. Thế nên sau 2 đời máy Zenfone Max (một cái bị rớt bể màn hình nên mình đổi và để máy sau khi sửa lại cho mẹ xài) thì mình quyết định lên đời.

    Lựa chọn

    Mặc dù ban đầu chỉ muốn lựa máy tầm giá 8 triệu nhưng sau vài tuần tham khảo thì tầm giá này gần như không có lựa chọn nào khác ngoài điện thoại Tàu. Các thương hiệu điện thoại Tàu gần như spam kín phân khúc tầm trung, chỉ còn vài mẫu Samsung Galaxy Axx đời cũ để cạnh tranh.

    Cấu hình của Galaxy A thì mình lại không thấy thoải mái trong tầm giá, không trội hơn được hẳn so với Zenfone dù giá gấp đôi. Còn điện thoại thương hiệu Tàu thì dĩ nhiên không cần phải quan tâm nên không check luôn. Và nghĩ chắc sẽ xài tiếp điện thoại hiện tại đến hết năm thì đùng một phát mẹ làm rớt bể màn hình điện thoại :v. Thế mình lên kế hoạch đưa điện thoại của mình lại cho mẹ xài còn mình thì mua điện thoại mới. Và vì lần này có “cái cớ” nên rộng tay nới tầm giá lên khoảng 12tr.

    Lại bắt đầu lựa chọn trong tầm giá mới thì ở mức này hoặc là mua Samsung Galaxy A71 mới ra hoặc mua các flagship Note8 hoặc S9 second hand. Nhìn chung có thêm một tí lựa chọn nhưng cũng không phải là khả quan lắm nên mình quyết định dán băng keo màn hình điện thoại cho mẹ xài đỡ trong lúc chờ S20 ra mắt xem S10 có giảm thêm giá nào không.

    Đúng lúc đang chờ thì có tin Samsung âm thầm ra mắt Note10 Lite và S10Lite. Ban đầu mình cũng không để ý vì cấu hình Note10Lite chỉ tương đương Note9, camera thì lại bưng của Note8 xuống, trong khi giá niêm yết lại đến 14 triệu, mắc hơn Note9 second hand thậm gần bằng cả Note10 second hand. Đang nghĩ chắc tạch hết rồi thì đùng phát CellphoneS có flash sale Note10 Lite trong 2 ngày chỉ 11tr 50 ngàn. Mình hí hửng ra tiệm lượm về luôn.\

    Unboxing – khui hộp

    Về khui hộp thì cũng giống như các điện thoại khác, 1 cục sạc, 1 tai nghe có dây, 1 ốp lưng nhựa trong và đặc biệt có một thứ mà mình phải google mới biết là gì:

    Kềm gắp ngòi và ngòi dự trữ của viết S-Pen. Đặc trưng của dòng Note.

    Một điểm ưng ý nữa phát hiện được khi khui hộp là dòng chữ be bé này:

    Cả cục sạc cũng có dòng chữ

    Ưu

    Đổi phân khúc mang đến gần như một trải nghiệm mới hơn hẳn so với Zenfone. Camera chụp đẹp hơn mà không cần chỉnh gì nhiều, chỉ giơ lên là bấm, dĩ nhiên mình chụp chục tấm vẫn không bằng người ta chụp đưa lên mạng nhưng trải nghiệm tốt hơn hẳn chụp 4 tấm thì 3 tấm out nét như lúc dùng Zenfone.

    Chuyển đổi ứng dụng nhanh hơn hẳn và load được nhiều ứng dụng hơn. Điện thoại có 8GiB RAM là xấp xỉ cả laptop của mình và việc không phải load lại 9gag giúp tránh luôn cái bug khó chịu của ứng dụng này.

    Màn hình AMOLED cực kỳ tiết kiệm pin khi dùng nền đen. Điều này đã nghe nhiều nhưng giờ mới được trải nghiệm. Không chỉ bằng cảm giác mà ngay cả biểu đồ lượng pin sử dụng cũng thấy rõ sự khác biệt giữa màu nền. Và rất may mình thích giao diện màu đen.

    Gesture của Android 10 ban đầu hơi khó làm quen nhưng về sau cũng nhuyễn và tiễn vong được cái thanh 3 nút đáng ghét từ hồi mình chuyển qua dùng android.

    S-Pen rất là tiện trong nhiều tình huống. Mình thì không phải dạng dùng bút nhiều nên ít khi có sổ sách bút viết trong người. Có một thứ dự phòng lúc nào cũng sẵn trong túi vậy lại khá là tiện, dù mấy ngày nay chưa dám xài nhiều sợ mọi người phát hiện ra là điện thoại mới.

    Calendar mặc định của Samsung có cả lịch âm, và nó ghi rõ là Vietnamese Lunar calendar. Cái này dùng để canh ngày ăn chay rất là tiện, mình tìm từ app trên desktop đến điện thoại đều chưa ưng ý cho tới bây giờ.

    Nhược

    Chức năng tự động bật do not disturb dựa trên calendar không thấy đâu cả. Google vòng vòng thì thấy samsung vứt bỏ tính năng này ra khỏi tất cả máy Galaxy (What the hell??) từ tận cái thời S7 https://forum.xda-developers.com/galaxy-s7/help/disturb-calendar-events-t3467477

    Không có chức năng export tất cả note ra chỗ khác và note chỉ sync với Samsung account, chả lẽ đổi máy là mất hết note? Thế này chắc khi nào bấn lắm mới dùng tới ứng dụng note và dùng xong export cái note đó ra riêng ngay.

    Đi xa, dùng máy ở mức trung bình của mình với 4G thì máy sạc đầy từ 2h sáng, thức dậy lúc 8h còn 96% pin dùng đến 7h tối máy còn đúng 50% pin. Không thể trâu bằng Zenfone Max với cục pin 5000 mAh chà bá lửa được. Có thể với nhiều người pin 4500mAh là trâu nhưng mình lại quen xài Zenfone Max rồi.

    Loa ngoài cực kỳ dễ bịt lại. Có thể gọi là ưu nếu quên tắt chuông trong cuộc họp nhưng cái chỗ để loa lại thường xuyên bị ngón út tay phải chặn mà mình lại thuận tay phải. Zenfone max thì cắt lỗ cho loa to hơn nên khó bịt còn Note 10 thì nhiều khi không muốn mà vẫn vô tình bịt mồm em ấy.

    Khi cắm sạc thì màn hình luôn hiện thông báo đang sạc và tính thời gian dự kiến đến khi đầy. Cái này thì cũng hay mỗi tội thông báo này không thể nào tắt được và nó cũng không chạy qua chạy lại như cái dòng thông báo khi bật chức năng Always on Display. Search trên mạng thì thấy cũng có khối người lo sợ màn hình bị burn in vì thông báo này: https://us.community.samsung.com/t5/Note10/How-to-turn-off-quot-charging-time-remaining-quot-text-on-AOD/td-p/797585

    Cá nhân mình thì lại càng sợ hơn vì mình có thói quen cắm điện thoại vào máy tính và sạc từ từ chứ ít khi dùng tới cục sạc nhanh đi kèm máy. Dù thử nghiệm lấy điện thoại khác quay lại màn hình khi sạc Note 10 Lite thì thấy dòng thông báo đúng là có nhúc nhích chút đỉnh nhưng chắc đành phải chờ update xem có tắt nó đi được hay không vậy.

  • Film Review: Mắt biếc (Bitch eyes)

    Film Review: Mắt biếc (Bitch eyes)

    Nếu phải hỏi lý do mình đi xem film này, thì chắc phải nói là vì tò mò là chính. Mình thích tác phẩm gốc!  Cái cảm giác đọc Mắt Biếc ngay trùng thời điểm vừa ăn quả friend zone đầu đời chắc chắn không có tác phẩm điện ảnh nào mang lại được. Thậm chí bây giờ có đọc lại truyện chắc chắn cũng không thể có lại cảm giác đó. Và có lẽ vì kỷ niệm quá lớn đó nên mình không đặt nhiều hy vọng khi xem film.

    Thế nên mình đi xem film với tâm trạng khá là thoải mái, coi như một bữa giải trí là chủ yếu, cốt để xem đạo diễn có dám làm gì bức phá so với tác phẩm gốc hay không.

    Phần mở đầu chưa đạt

    Phần này coi không suôn sẻ lắm vì một phần mình vào rạp trễ một tẹo. Vừa vào ngồi ổn định, bốc nắm bắp đang nhai đầy miệng thì ngó lên là nguyên cái cảnh ỉa đùn. Phải tốn mấy giây định thần mới nhai nuốt nổi đám bắp.

    Phần mở đầu của film có dàn diễn viên nhí dễ thương và bối cảnh êm đềm dễ chịu nhưng vẫn chưa đạt được cái thần thái mình nhớ khi đọc tác phẩm gốc. Một phần vì thời lượng của các cảnh mở đầu quá ngắn khó mà bì được với cảm giác mang lại trong tác phẩm gốc. NNA dành gần 1/3 truyện Mắt biếc cho tuổi thơ của nhân vật chính và ông nổi tiếng là cây bút xuất sắc cho đề tài thiếu nhi nên khoảng thời lượng mà film dành cho phần này khá là ngắn để có thể truyền tải nhiều.

    Phần giữa thảm họa

    Đoạn giữa của film thì đúng là một thảm họa so với tác phẩm gốc. Chắc một phần cũng khó khi chuyển thể khi mà truyện viết theo góc nhìn của nhân vật chính lại chủ yếu tập trung mô tả nội tâm, ít có nhiều tình tiết. Mà film thì không có tình tiết không thể tả nội tâm được, quả này bắt chuyển thể đúng là ác.

    Vậy nên có lẽ film phải sáng tạo thêm khá nhiều tình tiết và hầu hết đều trật quẻ!!

    Trong truyện Ngạn chỉ có một tình cảm trong sáng, thuần khiết và thầm kín chưa bao giờ thổ lộ. Nếu có trách Ngạn thì chỉ trách là anh ta bị khờ thôi. Còn trong film thì các tình tiết liên quan tới Ngạn chỉ để dẫn đến một nhận xét như bạn mình nói: “Ngu thì ế chứ chả có quái gì phải luyến tiếc“.

    Đi rình xem gái hẹn hò?? Really??

    Cách nhân vật Ngạn trong film handle mối tình đơn phương khùng không thể tin được. Coi cứ như xem film hài mặc dù rõ ràng diễn viên không cố ý hài nhưng khi xem cứ vẫn phải cười. Ai hiền thi chắc là cười thương hại, còn ai khó tính thì chắc phải cười xỉ vả.

    Trong truyện thì Ngạn không dám thể hiện gì với Hà Lan. Đi học về thì núp dọc đường rồi vù ra chạy chung  với gái thôi. Ngạn trong film vác xe đạp ra đón gái trước cổng trường, chở đi tình tứ còn hơn người yêu. Chi tiết này lại phản bội hình ảnh của một đứa yêu đơn phương chưa bao giờ dám nói. Chả biết hồi năm 196x người ta yêu nhau kiểu gì chứ ngay cả thời nay thì đứng đón trước cổng trường là hoá bằng quá ông nội cha lời tỏ tình.

    Và sau khi đã chở gái đi vài vòng sông Hương không biết bao nhiêu lần như vậy thì Ngạn để mất gái khá dễ dàng. Đã không có gan giữ gái lại có gan lết xác đi theo dõi xong nhìn tụi nó tình tứ với nhau. Mà đã rình còn không chịu rình một mình, phải kéo theo một cô gái khác vô rạp phim để rình chung để rồi khi tình nhân người ta đi tăng 2 thì Ngạn phải chở cô kia về, không rình tiếp được. Cùng một lúc phế với cả hai cô gái mà thì ế là chuẩn bài rồi.

    Đúng lý ra toàn bộ phân đoạn này nên cắt bỏ và bám sát nguyên tác. Film thay đổi tình tiết có vẻ như Ngạn bị phản bội, có vẻ muốn làm cho khán giả thông cảm với nhân vật chính hơn. Nhưng cách thể hiện của film lại khiến người ta thấy Ngạn bị đá cũng xứng lắm. Nói chung cắt luôn có khi film lại hay hơn.

    Hộp dầu cù là

    Sau pha đi rình gái thảm họa đó thì Ngạn có màn chứng tỏ tình yêu bằng cách ra tay nghĩa hiệp gây sự với ông anh họ nhất đẳng huyền đai khi ổng dám lơ cô gái Hà Lan để đi với gái khác. Phần này thì bám sát nguyên tác nhưng mình vẫn thấy có gì đó chưa đã. Đặc biệt là chi tiết hộp dầu cù là.  Hộp dầu kỷ niệm dấu yêu mà gái xức cho Ngạn ngày bé đã biến thành công cụ chống cảm gió để cô gái đi đêm với trai.

    Đây là một chi tiết khá đắt giá mà film đã cố gắng thể hiện nhưng không hiểu sao lại thiếu câu nói đắng cay nhất mà gái lỡ miệng dành cho Ngạn. Đoạn mô tả tâm lý của Ngạn khi nghe câu nói đó trong truyện là một phần mình rất thích. Rốt cục tình yêu là gì? Vị tha hay ích kỷ? Gần chục năm sau khi đọc tác phẩm mình vẫn chưa trả lời được. Giá như film có thể khai thác chi tiết này sâu sắt hơn, đắt giá hơn nữa.

    Ngạn chăm bà bầu?? What??

    Cả đoạn này là sáng tạo (hay tối tạo gì đó) của film. Trong truyện thì lúc gái có bầu Ngạn chờ đẻ thì Ngạn đi học cao đẳng sư phạm mất xác rồi, chỉ còn trao đổi qua thư từ. Có lẽ film muốn tăng thêm điểm đảm đang chung thủy của Ngạn để khán giả có cảm tình. Nhưng mình lại tháy đoạn này thừa. Hà Lan có ba cô xài toàn đồ Mỹ, đánh xe hơi đi nhảy đầm thì việc gì phải chờ tới Ngạn vào chăm bà bầu và sức mấy mà có chuyện Hà Lan cạn sữa phải để Ngạn phải đi xin về nấu cháo? 

    Nhìn chung đoạn có tác dụng tạo cảm hứng cho khá nhiều meme trên mạng. Mặc dù xử lý của Ngạn có vẻ đỡ ngáo hơn khi đi rình gái nhưng nó không làm film khá hơn. Có chăng nó chỉ khiến hình ảnh Hà Lan tệ hơn thôi. Phản bội trai tốt, đến khi bị trai đểu đá thì mặc nhiên để cho trai tốt đến chăm mà chả thèm đoái hoài. Hà Lan trong truyện chỉ dùng Ngạn làm thùng rác trút bầu tâm sự chứ không nhận sự trợ giúp nào từ Ngạn, Hà Lan trong film thì trai đưa cái gì cũng lấy, quá bạc bẽo.

    Đoạn kết cũng ổn

    Đoạn kết của film gỡ gạc lại khá nhiều phần giữa. Mình không thích cái kết trong truyện, nó mô tả hơi lê thê và không rõ ràng tình cảm giữa Ngạn với con gái Hà Lan. Truyện nói Ngạn thương Trà Long bằng 1 tình cảm đặc biệt. Không biết đặc biệt kiểu gì mà cuối cùng con bé yêu Ngạn luôn, chả khác gì nuôi con của người yêu cũ để sau này làm thịt gỡ vốn cả.

    Ngạn trong truyện quan tâm con bé rõ ràng và trong sáng hơn. Khán giả bớt phải tưởng tượng nhiều cái không hay. Hà Lan cũng có nhiều đất diễn ở phần cuối film hơn là trong truyện để làm rõ suy nghĩ của nhân vật hơn. Chứ như trong nguyên tác đến tận cuối truyện Hà Lan vẫm như một ẩn số với Ngạn thì vã quá.

    Và đoạn cuối khi Ngạn ra đi cũng dễ lý giải hơn trong film so với truyện. Ra đi đơn giản vì friendzone ba mươi mấy năm khổ quá rồi thì đi thôi. Đúng theo chân lý: cách duy nhất để ra khỏi friendzone là quẩy đít bỏ đi. Cũng chả cần Hà Lan dí kịp Ngạn làm gì, Ngạn vô Sào Gòn múc cô giáo Hồng ngon hơn. Còn cô gái bán sữa 1 con đó thì cứ cho cổ ế là đáng kiếp. Kết như vậy nhìn chung là ổn.

    What can be done?

    Nhận xét 1 cách tích cực thì có thể chỉnh phần giữa film một tí là tác phẩm sẽ rất ổn. Chí ít là với fan của nguyên tác như mình.

    Đầu tiên là drop cô Hồng đi, hoặc phải thêm đất diễn cho cô. Mặc dù cô Hồng nhìn ngon thiệt, mặt xinh dáng chuẩn chứ không còm nhom đẹt ngắt như cô gái Hà Lan cạn sữa kia. Nhưng mà đất diễn dành cho cô Hồng quá nhạt nhòa, không biết cô từ đâu tới hay đi về đâu mà cô chỉ xuất hiện để làm rõ hơn cái sự phế của Ngạn. Hoặc là thêm đất diễn cho nhân vật Hồng, còn không lấy diễn viên đó đóng vai Hà Lan luôn chắc cũng ngon (mặc dù lúc đó chắc film là biếc nguyên người chứ không chỉ mắt biếc). Nhưng nhìn chung là không nên phí thời gian với một nhân vật ít đất diễn như vậy.

    Thứ hai là cần chỉnh lại thời sinh viên sôi động của Ngạn. Ngạn không cần đi rình Hà Lan hẹn hò. Một mình khán giả xem Hà Lan hẹn là đủ rồi, Ngạn chỉ cần ngồi nghe Hà Lan tâm sự, đau khổ một cách bất lực nhưng lại vẫn phải tìm cách bao che cho gái mỗi khi về quê bị gia đình gái hỏi thăm. Thế là đủ chuẩn friendzone thê thảm rồi! Đi rình gái hẹn hò nó bần lắm! Và

    Ngạn cũng không cần phải đi chăm bà bầu! Thời lượng film đó nên được dùng để mô tả mối quan hệ lụy tình đau khổ của Hà Lan, thậm chí có thể thêm cả cảnh nóng vào phân đoạn này. Cả trường đoạn yêu đương của Hà Lan trong truyện chỉ thể hiện qua các tin tức nghe lỏm của Ngạn độc giả toàn phải tưởng tượng và cuối cùng cả độc giả lẫn Ngạn cũng không hiểu rõ được nhân vật Hà Lan. Film hoàn toàn có đất để lột tả thêm nhân vật này, có thể làm khán giả đồng cảm và ủng hộ Hà Lan chạy theo Ngạn trong đoạn kết của film. Hơn là như hiện tại lúc kết khi Hà Lan chạy theo Ngạn mình chỉ muốn trù cho con này té lọi giò nó cho rồi.

    Nhìn chung thì film cũng không phải là quá tệ, có thể xem như một lời kết cho những kỷ niệm của độc giả với tác phẩm gốc. Rating: 6.5/10, làm tròn lên 7/10 cho film Việt

  • Ryzen 7 3700X on archlinux

    This post will document problem(s) I may or may have encountered running the 3700X on archlinux and the fix that I might have applied

    Geekbench score

    The score is OK for 3700X AFAIK, but I haven’t test with sustain load yet: https://browser.geekbench.com/v4/cpu/13909162

    The sound card

    The very first problem after booting was static and crackling noise from the sound card:

    0b:00.4 Audio device: Advanced Micro Devices, Inc. [AMD] Starship/Matisse HD Audio Controller

    A quick googling lead me to a very old questions on askubuntu.com: https://askubuntu.com/questions/405071/static-and-crackling-in-my-hdmi-audio. Seem like it has been a common problem on ATI card but I haven’t got a chance to experience it, archwiki also got some line about the fix: https://wiki.archlinux.org/index.php/ATI#HDMI_audio

    In short, edit

    /etc/pulse/default.pa

    append the prameter tsched=0 will resolve the problem.

    load-module module-udev-detect tsched=0

    Thermal sensors

    The second problem I encounter was no thermal sensors working, lm_sensors report 0 RPM Fan speed and no temperature of any kind:

    $ sensors
    asus-isa-0000
    Adapter: ISA adapter
    cpu_fan:        0 RPM

    Luckily, archwiki have a note for my exact case: https://wiki.archlinux.org/index.php/Lm_sensors#Asus_B450_motherboards_with_Ryzen_CPU . After installing the AUR package and append the kernel parameter and reboot, the sensors was fine.

    $ sensors
    asus-isa-0000
    Adapter: ISA adapter
    cpu_fan:        0 RPM
    
    it8665-isa-0290
    Adapter: ISA adapter
    in0:          +1.43 V  (min =  +0.99 V, max =  +0.50 V)  ALARM
    in1:          +2.50 V  (min =  +2.25 V, max =  +2.67 V)
    in2:          +2.00 V  (min =  +0.64 V, max =  +1.46 V)  ALARM
    in3:          +1.98 V  (min =  +2.68 V, max =  +2.76 V)  ALARM
    in4:          +0.03 V  (min =  +0.85 V, max =  +1.80 V)  ALARM
    in5:          +0.03 V  (min =  +0.58 V, max =  +0.61 V)  ALARM
    in6:          +0.03 V  (min =  +1.31 V, max =  +2.74 V)  ALARM
    3VSB:         +3.36 V  (min =  +5.21 V, max =  +5.56 V)  ALARM
    Vbat:         +3.25 V  
    +3.3V:        +3.36 V  
    fan1:        2636 RPM  (min =   33 RPM)
    fan2:           0 RPM  (min =   15 RPM)
    fan3:           0 RPM  (min =   15 RPM)
    fan4:           0 RPM  (min =   -1 RPM)
    fan6:        1149 RPM  (min =   -1 RPM)
    temp1:        +56.0°C  (low  = -107.0°C, high = +127.0°C)
    temp2:        +35.0°C  (low  = +112.0°C, high = +75.0°C)  sensor = thermistor
    temp3:        +41.0°C  (low  = -25.0°C, high = -39.0°C)  ALARM  sensor = thermistor
    temp4:        +41.0°C  (low  = -21.0°C, high = +123.0°C)  sensor = thermistor
    temp5:        +41.0°C  (low  = +103.0°C, high = -71.0°C)  ALARM  sensor = thermistor
    temp6:        +41.0°C  (low  = +46.0°C, high = +85.0°C)  sensor = thermistor
    intrusion0:  ALARM
    

  • Back to AMD

    Back to AMD

    How long was it? 12 years, since 2007, when I built my first PC to go to college. My first CPU was the Athlon 64 x2 4400+, if memory serves me well. Those were the time when AMD got a lead in technology, the first 64 bit multi-core CPU to hit consumer market. But those time was short lived, multi-core software took time to catchup and when it does, Intel got their reply.

    The Athlon 64 served me well. It got me through college, and into my working years. But I never got an upgrade choice from AMD, their Athlon line up couldn’t compete, their Phenom still couldn’t, their FX also failed, and then they just sort of gave up. For years, they only sell cheap CPU, that can’t meet my demand. And when my Athlon died after 6 years of service, I switched to a Core i5 – 3550 or something.

    Another 6 years passed, the Core i5 is now falling behind in many tasks and in dire need for an upgrade. It can’t play 4K video, it’s a bottle neck for my GPU in, and it takes a lot of times only heavy crunching workload. And most importantly, it struggle to run the variety of virtual machine that I’m using for code work. Thus I have to look for an upgrade, and when I start considering options, AMD bounce back.

    The ryzen CPU was good, it showed how Intel was lazy and greedy for the last decades after they dominate the market. Right after ryzen release, people see that Intel could have added more core into one CPU dire, but they just didn’t want to. Intel could have thrown in a better heatsink fan but they just didn’t want to. And when news of Ryzen 3000 series with Zen2 architecture come out, I decide to switch.

    My choice was the Ryzen 7 3700X, the price was announced at 8.690.000VND. I have been using mid-range CPU for my whole life, so this was a big bump, but 8 core – 16 threads with 4.2GHz boost in a 65W TDP seem too good. I don’t overclock so the 65W TDP limit is more of a pros than cons. And at that price, it beats anything Intel currently offer in every possible ways of comparision.

    First time buying any CPU worth more than 6.000K VND

    The mainboard choice was more of a hassle. Ryzen 3000 series was built for AMD X570 chipset, but I distrust that chipset. They seem a bit rush to releasing X570, PCIe 4.0 is more of a gimmick than a feature right now and the 15W TDP just for the mainboard running, doing absolutely nothing is a big annoyance. Moreover the required fan for the chipset seem like a major weak point. CPU HSF can be replaced but we don’t have any standard for replacing chipset fan.

    And the biggest downside of of X570 is they are vastly overpriced. Moreover there was no plan to reduce price of the last gen X470 chpiset so I decide to go with B450 chipset in the Asus ROG Strix B450F. At 3.350.000VND, it was the biggest B450 board I could find. And since I have grown skeptical with Gigabyte BIOS updating process, it seems like a good chance to try out Asus board.

    RAM choice was two sticks of Gskill Trident Z 3000. Even though the internet recommend even 3600 or 4000Mhz RAM for Ryzen 7, but 3200 were the highest got sold here and they are too pricy. I purchase the RAM first before Ryzen 3700X release. The was almost 3.050.000VND in May and the put the whole CPU upgrade price tag at almost 16.000.000VND. That was more than my first PC (with monitor include) and it should mark the time I switch to more serious workload.

    I also switch to NVMe SSD so that I can migrate the old SSD to the new HTPC for family use, completing my computer vision at least for the next decade